LIBRI
Epigrafi, Çeviri ve Eleştiri Dergisi
  • tr
  • en
  • Ana Sayfa
  • Dergi Hakkında
  • Son Sayı
  • Arşiv
  • Yayın Etiği
  • Yayın Gönderme
  • Yazım İlkeleri
  • Yayın Süreci
  • İletişim
Anasayfa » 2016 » Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu

Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu

Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu

Fik MEIJER

ISBN: 9789944483179
Sayfa: 208
Baskı Yılı: 2008
Baskı Yeri: İstanbul
Yayınevi: Homer Kitabevi

LIBRI II (2016) 489-491
DOI: 10.20480/lbr.2016040
Geliş Tarihi: 14.12.2016 | Kabul Tarihi: 19.12.2016
Elektronik Yayın Tarihi: 26.12.2016
Telif Hakkı © Libri Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi, 2016

pdf  PDF indir

references  PDF görüntüle

info  Atıf Düzeni

F. MEIJER, Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu. İstanbul 2008. Homer Kitabevi, 208 sayfa (1 harita ve 51 resim ile birlikte). Çev. D. Günenç. ISBN: 9789944483179

Amsterdam Üniversitesi Eskiçağ Tarih profesörü olan Fik Meijer’in Gladyatörler – Tarihin En Ölümcül Sporu adlı kitabı 2008 yılında yayımlanmış olup kitabın orijinal adı The Gladiators: His­tory’s Most Deadly Sport’tur. Kitap İçindekiler, Resimlerin Listesi, Kronoloji, Giriş, toplamda 25 alt başlık içeren ve numaralandırılmamış 10 bölüm, Sonsöz, Sözlük, Amfitiyatro Listesi, Kaynakça ve Dizin kısımlarından oluşmaktadır. Kitap verilen bilgileri desteklemek amacıyla 1 harita ve arke­olojik kalıntıları gösteren 51 resim ile zenginleştirilmiştir. Giriş (13-20) başlığı altında yazar gü­nümüzde kabul görmeyen gladyatör dövüşlerinin nasıl ortaya çıktığını sorgularken, günümüz idam uygulamalarıyla gladyatör oyunlarını kıyaslamaktadır. İnsan içgüdüsünün şiddete eğilimine değinen yazar gladyatör oyunlarının devamı sayılabilecek dövüş sporlarının günümüzde devam ettiğini ve birçok kişinin bunları izlediğine değinmekte ve gladyatör oyunlarının temel sabah programı olan hayvanları avlama ve katletme eyleminin İspanya’da devam ettiğine dikkat çek­mektedir.

Gladyatör Oyunları Nasıl Ortaya Çıktı? (21-39) adlı birinci bölümde, MS I. ve II. yüzyıllarda Roma yaşantısının ayrılmaz bir parçası olarak görülen gladyatör oyunlarının tarihsel köklerine ula­şılmaya çalışılmaktadır. Bölümün Araba Yarışları ve Tiyatro Oyunları (25-30) başlıklı birinci alt başlığında, vahşi hayvan avı ve vahşi hayvanlar tarafından öldürülme cezasının, tiyatro ve araba yarışlarını içeren Roma oyunlarına dâhil oluş süreci anlatılmaktadır. İlk Gladyatör Dövüşleri (30-34) adlı ikinci alt başlıkta, gladyatör dövüşlerinin MÖ IV. yüzyılda birer cenaze oyunu olarak orta­ya çıkışından Augustus Dönemi’ne kadarki gelişim sürecine değinilmektedir. Spartacus (34-35) adlı üçüncü alt başlıkta, Capua’daki gladyatör okulundan kaçan gladyatörlerin yol açtıkları savaş­lara ve gladyatörlerin Roma için oluşturdukları başlıca tehditlere değinmektedir. İlk İmparatorlar Döneminde Gladyatör Oyunları (35-39) adlı son alt başlıkta, gladyatör oyunlarının yükselişe geçtiği dönemin imparatoru olan Augustus’tan başlanarak, MS 80 yılında 50.000 kişinin katıldığı Co­losseum’un açılış törenine kadar geçen zaman aralığına değinilmektedir.

Gladyatörler (40-83) başlıklı ikinci bölümde, Roma’ya karşı savaşta yenildikten sonra arenada dövüşmek üzere eğitilmek amacıyla gladyatör okullarına gönderilen mahkûmların yaşamlarına de­ğinilmektedir. Bu bölümün Gladyatörlerin Prestijleri (40-43) adlı ilk alt başlığında, toplumsal sınıflandırmanın en alt tabakasına yerleştirilen ve ölüme mahkûm edilip saygı görmeyi hak etme­yen köleler olarak görülen gladyatörlerin toplum gözündeki saygınlıklarının kaynakları anlatıl­mak­tadır. Gladyatörlerin Geçmişleri (43-49) başlığını taşıyan ikinci alt başlıkta, başlangıçta sadece esirlerin bulunduğu gladyatör okullarına daha sonradan mahkûmların ve gönüllülerin de dâhil oluşuna ve ayrıca gladyatörlüğün prestijine kapılarak (başta Commodus olmak üzere) are­na­ya çıkan imparatorlara değinilmektedir. Gladyatörlerin Eğitimleri (49-54) adlı üçüncü alt baş­lıktaysa, mahremiyetlerinden vazgeçmek zorunda kalan gladyatörlerin eğitimlerine, eğitim gör­dükleri okullara, bu okullardaki gladyatör yaşamlarına, beslenmelerine ve Galenus’un ünlenme­sini sağlayan gladyatör tedavilerine örnekler verilmektedir. Gladyatörlerin Hayattan Beklentileri (54-62) adlı dördüncü alt başlıkta, MS I. yüzyıldan sonra gladyatör ölüm oranlarının artmasından kaynaklanan intiharlara; iyi dövüşen gladyatörlerin özgürlüklerini nasıl aldıklarına ve gönüllü gladyatörlerin aile yaşamına değinilmektedir. Gladyatörlerin Aşk Hayatları (62-68) başlığını taşı­yan beşinci alt başlıkta, gladyatör vücutlarının kadınları nasıl etkilediği ve ayrıca M. Aurelius’un ka­rısı Faustina ile Claudius’un karısı Messelina gibi asil kadınların gladyatörlerle yaşadıkları aşklar anlatılmaktadır. Kadın Gladyatörler (68-70) adlı altıncı alt başlıktaysa, Halikarnassos’ta bulunan, kadınların da arenada görünmüş olduğunu kanıtlayan kabartmaya ve kadın gladyatörlere arena­nın nasıl yasaklandığına değinilmektedir. Bütün Bunların Maliyeti Neydi? (71-76) adlı yedinci alt başlığın konusunu, gladyatörlerin kira ücretleri, oyunların maliyetleri ve oyunlarda kazanılan ödül­lerin paylaşımı oluşturmaktadır. Bölümün son alt başlığı olan Gladyatör Tipleri’nde (76-83) gladyatörlerin MS I. yüzyıldan sonra kullandıkları çeşitli silahlara göre nasıl adlandırıldıklarına değinilmektedir.

Dövüş Meydanı (84-102) adlı üçüncü bölümün konusunu, açık alanlar ve forumların zamanla popülerliği oldukça artan gladyatör oyunları için yetersiz kalışı ve bu amaç için amfi-tiyatroların inşası ile ilgili gelişen süreç oluşturmaktadır. Colosseum’un Yapılışı (86-93) adlı birinci alt başlıkta, yapımında köle olarak çalıştırılan on bin Yahudi’ye ek olarak esirlerin ve halkın iş gücüyle, ancak on yılda tamamlanabilen Colosseum’un inşa aşamalarına ve bu süreçte karşılaşılan zorluklara değinilmektedir. Bölümün Güvenlik (93-97) adlı ikinci alt başlığında Colosseum’un ve diğer amfi-tiyatroların yapısal güvenliği ile hayvanlar ve gladyatörlere karşı seyircilerin güvenliğinin nasıl sağlandığına ve seyirciler arasında olan taşkınlıklara değinilmektedir. Seyircilerin sıcaklardan nasıl korunduğu, beslenme ve tuvalet ile ilgili ihtiyaçların nasıl giderildiği konusu ise Konfor (97-98) adlı üçüncü alt başlıkta anlatılmaktadır. Colosseum’un Benzerleri (98-102) adlı dördüncü alt baş­lıkta, çoğunlukla imparatorluk sınırlarının batısında yer alan 200’ün üzerindeki tiyatrodan bahsedilmekte ve dikkat çekenlerin boyutları ile seyirci kapasitelerine değinilmektedir.

Hayvanlar (103-113) başlıklı dördüncü bölümde de, hayvanların zafer geçitlerinde kullanılışı ve zamanla onların arenanın birer figürü haline gelişi aşamaları anlatılmaktadır. Ayrıca vahşi hayvanların Afrika’da yakalanış ve Roma’ya getiriliş süreçleri de bu işlemlerin maliyetlerine değinilerek aktarılmaktadır. Colosseum’da Bir Gün (114-146) adlı beşinci bölümün konusunu, Colosseum’daki standart bir günlük programdaki gösterilerin ve oyunların detayları oluşturur. Sabah Programı: Avlanma ve Hayvan Dövüşleri (116-123) adlı birinci alt başlıkta, hayvanların kendi aralarında dövüşlerine, sirk ve av oyunlarına değinilmektedir. Ara Eğlenceler: İdamlar (123-132) ikinci alt başlığında, suçluların seyirciler önünde çeşitli yöntemlerle nasıl idam edildik­lerine; Öğleden Sonra Programı: Gladyatör Dövüşleri (133-146) adlı son alt başlıktaysa gladya­törlerin ısınmasından dövüşlerine kadar birçok detaya değinilmektedir. Deniz Savaşları (Nau­machiae) (147-152) adlı altıncı bölümde, amfi-tiyatro/tiyatroların gladyatör oyunlarının yanı sıra deniz ve kara savaşları gösterilerine ev sahipliği yapışına; ayrıca deniz savaşları gösterileri için özel olarak yapılan hazırlıklara yer verilmektedir.

Ölü Eti (153-158) adlı yedinci bölümün Gladyatörlerin Gömülmesi (153-155) adlı birinci alt başlığında, ölen gladyatör ve suçluların cesetlerine nelerin yapıldığı; Hayvan Ölüleri: Atıldı mı, Yen­di mi? (155-158) adlı ikinci alt başlığında ise arenada öldürülen hayvan leşlerinin akıbeti anla­tıl­maktadır. Gladyatör Gösterilerinin Sonu (159-168) adlı sekizinci bölümün Gladyatör Dövüşle­rine İtirazlar (159-162) adlı birinci alt başlığında, Roma üst sınıfından Cicero ve Seneca’nın glad­yatör dövüşlerine karşı tutumlarına ve yazılarına değinilmektedir. Gladyatör Oyunlarının Ortadan Kalkması (163-168) adlı ikinci alt başlıkta, özellikle Hristiyanlığın yükselişe geçmesi ile gladyatör ve av oyunlarının ortadan kalkışına ışık tutulmaktadır. Coloseum’un Gerileyişi ve Çöküşü (169-176) adlı dokuzuncu bölümde, gladyatör ve av oyunlarının yasaklanmasından sonra Colos­seum’un geçirdiği doğal afetler ve talanların ardından günümüze kadar geliş süreci anlatılmakta­dır. Gladyatör Filmleri (177-184) adlı onuncu ve son bölümdeyse, gladyatör film senaristleri için ilham kaynağı olan kitaplardan bahsedilmekte; Spartacus (178-181) ve Gladyatör (181-184) alt başlıklarında adı geçen filmlerin değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Yazar, Sonsöz’de (185-187) gladyatör oyunlarının Roma’da yükselişinin nedenlerine ve bu nedenlerin köklerine inmeye çalışmaktadır. Oluşturulan Sözlük (188-190) içindeyse metinleri an­lamayı kolaylaştıran 67 adet Latince terimin anlamına yer verilmektedir. Kitapta çeşitli arkeolojik kalıntılara dayanan ve mezar stelleri, mozaikler, yapılar, silahlar vb. kalıntıların görsellerinin kul­lanımı okuyucunun hayal dünyasını gerçekçi bir biçimde yönlendirmektedir. Kitap, bölümlerinin kronolojik sıralanması, detaylı açıklamaları ve sözlük bölümünün katkısı ile kolay anlaşılır bir özel­lik kazanmaktadır. Sonuç olarak bu eser, günümüzde popülerliğini koruyan bir araştırma konusu olan gladyatör oyunları için oldukça aydınlatıcı bir kaynaktır.

Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü, Akdeniz Eskiçağ Araştırmaları Anabilim Dalı, Antalya.

Yaşar İsmet DEMİRÖZ (MA.)
yasar@eontours.com

  • Atıf Düzeni
  • Direkt Link

Y. İ. Demiröz, Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu. Yazar: F. Meijer, Çeviren: D. Günenç. Libri II (2016) 489-491. DOI: 10.20480/lbr.2016040

Kalıcı bağlantı adresi: http://www.libridergi.org/2016/040

26 Aralık 2016 Fatih YILMAZ
← Ibis
Piri Reis ve Kolomb Sonrası Türk Haritacılığı →

eISSN: 2458-7826

Yayın Gönderme

Çalışmalarınızı Editöryal Prensiplere ve Yazım İlkelerine göre düzenledikten sonra,  libri@akdeniz.edu.tr
adresine gönderebilirsiniz.

SCImago Journal & Country Rank

eISSN: 2458-7826

    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb

    SAYI I (2015)

    SAYI II (2016)

    SAYI III (2017)

    SAYI IV (2018)

    Search for Publication

    En çok okunanlar

    • Divan Edebiyatı Estetiği
      Divan Edebiyatı Estetiği
    • The Huns, Rome and the Birth of Europe
      The Huns, Rome and the Birth of Eur...
    • Moğol Dönemi İran’ında Kadın
      Moğol Dönemi İran’ında Kadın
    • Strabon, Geographika: XVII. Kitap
      Strabon, Geographika: XVII. Kitap
    • Orta Çağ’da Venedik, Papalık ve Türkler 1243-1353
      Orta Çağ’da Venedik, Papalık ve Tür...
    • The Ancient Mariners: Seafarers and Sea Fighters of the Mediterranean in Ancient Times
      The Ancient Mariners: Seafarers and...
    • Memnon, Herakleia Pontike Tarihi
      Memnon, Herakleia Pontike Tarihi
    • Anadolu’nun Gözyaşları: Yurtdışına Götürülmüş Tarihi Eserlerimiz
      Anadolu’nun Gözyaşları: Yurtdışına ...
    • Medieval And Renaissance Famagusta Studies In Architecture, Art And History
      Medieval And Renaissance Famagusta ...
    • Anadolu’da Roma Eyaletleri: Augustus Dönemi
      Anadolu’da Roma Eyaletleri: Augustu...
    • Ortaçağ’da İslam Mutfağı
      Ortaçağ’da İslam Mutfağı
    • PLUTARKHOS, Agesilaos & Pompeius: Giriş, Değerlendirme ve Açıklayıcı Notlar
      PLUTARKHOS, Agesilaos & Pompei...
    • Dirty Wars: The World is a Battlefield
      Dirty Wars: The World is a Battlefi...
    • Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu
      Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sp...
    • Sualtı Arkeolojisindeki Tarihsel Partikülarizme [Tek Tarafçılığa] Yönelik Bir İtiraz
      Sualtı Arkeolojisindeki Tarihsel Pa...

    PhaseKapakWeb

    eISSN: 2149-7826

    Destekleyenler

    Libri

    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

    Popüler Yayınlar

    • Divan Edebiyatı Estetiği
    • The Huns, Rome and the Birth of ...
    • Moğol Dönemi İran’ında Kadın
    • Strabon, Geographika: XVII. Kita...
    • Orta Çağ’da Venedik, Papalık ve ...
    • The Ancient Mariners: Seafarers ...
    • Memnon, Herakleia Pontike Tarihi

    Son Çıkan Yayınlar

    • Feriale Duranum: XX. Palmyrenorum Cohors’unun Takvimi 28 Nisan 2023
    • A Newly Discovered Two Tomb Inscriptions from Eskişehir / Dorylaion and a Corrigendum 9 Mart 2023
    • Zwei neue Inschriften aus Dorylaion 7 Mart 2023
    • Two New Epitaphs from Termessos 30 Aralık 2022
    • The Physicians of Nikaia (Bithynia) in Light of the Inscriptions 30 Aralık 2022
    • New Inscriptions Found During the Survey in Melli (Kocaaliler) 28 Aralık 2022
    • New Funerary Inscriptions from the Eastern Necropolis of Knidos 26 Aralık 2022

    Yayın Arama

    Arşiv

    Flag Counter
    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yayın Etiği
    • Yayın Gönderme
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim
    Copyright © 2015 www.libridergi.org
    • Türkçe