Neue Weihungen an verschiedene Götter im Museum von Eskişehir
N. Eda AKYÜREK ŞAHİN
Hüseyin UZUNOĞLU
LIBRI XI (2025) 107-129
Geliş Tarihi: 01.05.2025 | Kabul Tarihi: 17.06.2025
DOI: 10.5281/zenodo.16746882
Elektronik Yayın Tarihi: 06.08.2025
Zusammenfassung: Dieser Beitrag untersucht einige neue Votivinschriften, die im Archäologischen Museum von Eskişehir aufbewahrt werden. Diese Inschriften, deren Herkunft leider in den meisten Fällen unbekannt ist, wurden an Meter, Apollon, Asklepios, Zeus, Potamos, Hermes, Hosios und Dikaios sowie an einige Gottheiten unbekannten Namens dargebracht. Es ist jedoch wahrscheinlich, dass der Großteil dieser Inschriften aus der Region Eskişehir stammt. Am Ende des Beitrags werden außerdem einige weitere Inschriften vorgestellt, die sich nicht im Museum befinden. Alle Inschriften stammen aus der römischen Kaiserzeit und erweitern unser Verständnis der paganen Kulte in der Region Eskişehir in der Antike.
Schlüsselwörter: Museum von Eskişehir, Votivinschriften, Dorylaion, Meter, Apollon, Asklepios, Zeus, Potamos, Hermes, Hosios und Dikaios
Öz: Bu makale, Eskişehir Arkeoloji Müzesi’nde korunmakta olan bazı yeni adak yazıtlarını incele-mektedir. Buluntu yerleri büyük ölçüde kesin olarak belirlenemeyen bu yazıtlar; Meter, Apollon, Asklepios, Zeus, Potamos, Hermes, Hosios ve Dikaios gibi tanrılara ve adları tam olarak tespit edilemeyen bazı diğer tanrısal varlıklara adanmıştır. Bununla birlikte, yazıtların büyük ölçüde Eskişehir bölgesinden geldiği düşünülmektedir. Makalenin sonunda, müze koleksiyonuna dahil olmayan bazı başka yazıtlar da tanıtılmaktadır. Tamamı Roma İmparatorluk Dönemi’ne tarihlenen bu yazıtlar, Eskişehir bölgesindeki pagan kültlere dair bilgilerimizi derinleştirmektedir.
Anahtar sözcükler: Eskişehir Müzesi, Adak Yazıtları, Dorylaion, Meter, Apollon, Asklepios, Zeus, Potamos, Hermes, Hosios ve Dikaios
Adak M. 2019, “Eine Weihung an Potamos mit der Darstellung des Flußgottes Tembris”. JES 2, 63-76.
Akyürek Şahin N. E. & Uzunoğlu H. 2020, “Neue Weihungen an Hosios und Dikaios aus dem Museum von Eskişehir”. Gephyra 19, 189-230.
Akyürek Şahin N. E. & Uzunoğlu H. 2024, “Neue Weihungen an Zeus Bronton im Museum von Eskişehir”. Phaselis X, 27-51.
Akyürek Şahin N. E. & Uzunoğlu H. 2025, “Neue Weihungen an Zeus im Museum von Eskişehir”. Olba XXXIII, 267-289.
Belayche N. 2010, “Angeloi in Religious Practices of the Imperial Roman East”. Henoch 32, 45-65.
Belayche N. 2012, “Les dédicaces “au divin (τῷ Θειῷ)” dans l’Anatolie impériale”. Eds. M. de Souza et al., Le sacré dans tous ses états. Catégories du vocabulaire religieux et sociétés, de l’Antiquité à nos jours. Saint-Étienne, 181-194.
Belayche N. 2013, “Individualization and Religious Rhetoric in Imperial Anatolia”. Ed. J. Rüpke, The Individual in the Religions of the Ancient Mediterranean. Oxford, 243-266.
Brixhe C. 1984, Essai sur le grec anatolien au début de notre ère. Nancy.
Brookins T.A. 2003, “The (In)frequency of the Name ‘Erastus’ in Antiquity: A Literary, Papyrological, and Epigraphical Catalog”. NTS 59, 496-516.
Cumont F. 1915, “Les anges du paganisme”. RHR 62, 159-82.
Drew-Bear T. & Naour Ch. 1990, “Divinités de Phrygie”. ANRW II 18.3, 1907-2044.
Eckhardt B. & Lepke A. 2018, “Mystai und Mysteria im kaiserzeitlichen Westkleinasien”. Eds. M. Blömer & Β. Eckhardt, Transformationen paganer Religion in der römischen Kaiserzeit. Rahmenbedingungen und Konzepte. Berlin, 39-79.
Erten E. & Sivas H. 2016, “Eine Neue Weihinschrift für Meter aus Dorylaion”. Eds. B. Takmer, E. N. Akdoğu Arca & N. Gökalp Özdil, Vir Doctus Anatolicus. Studies in Memory of Sencer Şahin / Sencer Şahin Anısına Yazılar. İstanbul, 330-335.
Erten E. 2018, “Seyitgazi/Nakoleia’dan Yeni Bir Asklepios Yazıtı”. Cedrus VI, 265-271.
Frei P. 1988, “Phrygische Toponyme”. EA 11, 9-32.
Frei P. 1991, “Epigraphisch-topographische Forschungen im Raum von Eskişehir”. TAD 25/2, 71-85.
Güney H. 2019, “A New Dedication to Potamos from Parsibey in Northeast Phrygia”. Philia 5, 59-62.
Gürdal T. 2007, Anadolu’da Apollon kültü. Universität Ankara, Unpub. Dissertation. Ankara.
Hall A. S. 1968, “Notes and Inscriptions from Eastern Pisidia”. AS 18, 57-92.
Karahan G., S. Gedük & A. Konak 2022, “Kandıra-Yağbolu Meter/Kybele Mağara Kutsal Alanı”. TÜBA-KED 26, 167-184.
Mirbeau G. 1906, “Dédidaces religieuses de Dorylée”. Echos d’Orient IX, 356-360.
Mitchell S., P. Niewöhner, A. Vardar & L. E. Vardar 2021, “Church Building and Wine Making East of Ankara. Regional Aspects of Central Anatolia in the Early Byzantine Period”. Gephyra 21, 199-229.
Nillson M. P. 1975, The Dionysiac Mysteries of the Hellenistic and Roman Age. New York.
Öztürk H. S. 2023, Nikaia: Egemenlik Alanı Epigrafik-Tarihi, Coğrafya Araştırmaları, II: Gölpazarı [Tattaios] (Bilecik). İstanbul.
Parker R. 2023, Religion in Roman Phrygia: From Polytheism to Christianity. Oakland, California.
Perdrizet P. 1900, “Inscriptions de Philippes : Les Rosalies”. BCH 24, 299-323.
Ricl M. 1994, “Inscriptions votives inédites au musée d’Eskişehir”. ŽAnt 44, 157-174.
Ricl M. 1997, “CIG 4142 – A Forgotten Confession-Inscription from North-West Phrygia”. EA 29, 35-43.
Ricl M. 2017, “Cults of Phrygia Epiktetos in the Roman Imperial Period”. EA 50, 133-148.
Samsaris D. C. 1989, “La Vallée du Bas-Strymon à l’époque impériale. Contribution épigraphique à la topographie, l’onomastique, l’histoire et aux cultes de la province romaine de Macédoine”. Dodone [Ioannina] 18, 203-382.
Vermaseren M. J. 1987, Corpus Cultus Cybelae Attidisque (CCCA). I. Asia Minor. Leiden-New York-Kopenhagen-Köln.
Volanaki-Kontoleontos E. 1992-1998, “Μεγάρου ἐπίσκεψις Ι”. Horos 10-12, 473-90.
Kalıcı Bağlantı Adresi: http://www.libridergi.org/2025/lbr-0344
N. Eda AKYÜREK ŞAHİN
Prof. Dr., Universität Akdeniz, Fakultät für Human- und Sozialwissenschaften, Fach für Antike Sprachen und Kulturen, Antalya, Türkei. edasahin@akdeniz.edu.tr
Hüseyin UZUNOĞLU
Doz. Dr., Universität Akdeniz, Fakultät für Human- und Sozialwissenschaften, Fach für Antike Sprachen und Kulturen, Antalya, Türkei. huseyinuzunoglu@akdeniz.edu.tr