LIBRI
Epigrafi, Çeviri ve Eleştiri Dergisi
  • tr
  • en
  • Ana Sayfa
  • Dergi Hakkında
  • Son Sayı
  • Arşiv
  • Yayın Etiği
  • Yayın Gönderme
  • Yazım İlkeleri
  • Yayın Süreci
  • İletişim
Anasayfa » 2018 » Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü

Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü

 

Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü

Murat KARASALİHOĞLU

ISBN: 9786053964483
Sayfa: 315
Baskı Yılı: 2017
Baskı Yeri: İstanbul
Yayınevi:Arkeoloji ve Sanat Yayınları

LIBRI IV (2018) 377-379
DOI: 10.20480/lbr.2018043
Geliş Tarihi: 26.11.2018 | Kabul Tarihi: 03.12.2018
Elektronik Yayın Tarihi: 04.12.2018
Telif Hakkı © Libri Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi, 2018

pdf  PDF indir

references  PDF görüntüle

info  Atıf Düzeni

M. KARASALİHOĞLU, Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü.
İstan­bul 2017. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 315 sayfa (11 harita ve 56 levha ile birlikte). ISBN: 9786053964483

Murat Karasalihoğlu’nun bu çalışması, Paphlagonia Bölgesi kentlerinden Abonoteikhos/Ionopolis’te (İnebolu) MS II. yüzyılda Aleksandros isimli bir sahte peygamberin tesis ettiği kehanet merkezi ve bunun etrafında şekille­nerek iki yüzyıl boyunca canlı bir şekilde yaşayan ve ünü Roma dünyasının her yanına yayılan bir kültü arkeolojik, epigrafik ve numismatik kaynaklarla bir­likte ele almaktadır. MS II. yüzyıl Roma dünyasında sahte bir peygamber ta­rafından tesis edilen ve imparatorları dahi etkileyecek kadar büyük bir üne ve tanınırlığa sahip olan böyle özel bir kültü tüm ayrıntılarıyla ele alan bu ça­lışma, Eski Anadolu inançları ve kültleri konusunda kuşkusuz önemli bir ça­lışma olmuştur.

Kitap “Glykon Kültü ve Abonuteikhos/Ionopolis Kenti”, “MS II. yüzyılda Doğu Kehanet Merkezleri”, “Kült Alanı ve Ritüelleri”, “Glykon Kültü’nün İçin­de Yer Alan Başka Kült Unsurları”, “Glykon Kültü ve Felsefi Bağlantılar”, “Kült İkonografisi” ve “Roma Dönemi Sonrasında Kültün Devamlılığı” başlık­larını taşıyan yedi bölümden ve “Sonuç” kısmından oluşmaktadır. Ayrıca “Gi­riş” bö­lümünde, bu çalışmadan önce konuyla ilgili yapılan tüm araştırma ve çalış­maların ele alındığı bir “Araştırma Tarihçesi” ile kitabın sonunda, ça­lış­mada kullanılan arkeolojik malzemenin de bir kataloğuna yer veril­miş­tir.

Birinci bölüm ilk olarak, şimdiye kadar herhangi bir arkeolojik çalışma ya­pılmamış olan Abonoteikhos/Ionopolis kentinin tarihini epigrafik ve nu­mis­matik veriler ile gezginlerin tanıklığında geçmişte az da olsa görülebilen bazı arkeolojik kanıtlar ışığında aydınlatmaya çalışmaktadır. Ayrıca özellikle sikke­lerinden yola çıkılarak kent pantheon’una değinilmiştir. İkinci olarak da Luki­anos’un aktarımlarının ışığında Glykon kelimesinin etimolojisi, kültün or­­taya çıkışı, gelişimi ve etkileri gibi konular arkeolojik kanıtlarla destekle­nerek ele alınmaktadır.

İkinci bölüm, Glykon Kültü’nün özelliklerini derinlemesine ele alırken, bu özel­likleri dönemin (MS II. yüzyıl) siyasi ve dini atmosferi içerisinde oku­yu­cuya sunmaktadır. Roma dünyasında ünlenen kehanet merkezleri ve bu dö­nemde yerel kültlerin yükselişi, bu kültlerin uygulamaları ve bunların da­yan­dıkları felsefi düşünceler de bu bağlamında ele alınmıştır.

Üçüncü bölüm, Abonuteikhos/Ionopolis kentindeki Glykon kutsal alanı, kült heykeli ve kült personeline ilişkin kanıtları ele almaktadır. Bununla bir­likte külte ilişkin ilahi metnin keşfi, tanrının epiphanisi, kehanet verilmesi, gi­zem törenleri gibi kült ritüelleri, Glykon Kültü’nün diğer kült­lerle olan ilişkileri ve etkileşimleri ile oluşan yeni özellikleri incelenmiştir.

Dördüncü bölüm, Glykon Kültü’nün uygulamaları, ritüelleri ve ikono­gra­fik özelliklerini kültün etkilendiği Eski Yunan ve Roma dünyasının diğer bazı bü­yük kültleriyle karşılaştırarak bunlar arasındaki benzerlikleri ortaya koy­mak­tadır. Bu yapılırken de Glykon Kültü’nün etkilendiği Apollon, Asklepios, Se­lene, Perseus, Sabasios ve Serapis ile Eleusis Gizemleri’ne ilişkin unsurlar baş­lıklar halinde ele alınmıştır.

Beşinci bölüm, Glykon Kültü’nün temel aldığı düşünce sistemi olan Py­tho­gorasçılık ile bunun karşıtı olarak Epikurosçuluğu incelemektedir. Kült­teki Pythogorasçılık izleri, Lukianos’un aktarımları ile kültün pek çok özelli­ğini al­dığı Asklepios ve Eleusis Gizemleri bağlamında ve karşıt bir görüş ola­rak Epi­kurosçuluk da bu bağlamda ele alınmıştır. Bölümde son olarak bir başka dini akım olan Hıristiyanlığın bölgedeki faaliyetleri ve Aleksandros’un bu­nun kar­şısındaki tutumu ortaya konmuştur.

Altıncı bölüm Glykon Kültü ikonografisi üzerinde durmaktadır. Heykeller, amu­letler ve sikkeler başlıkları altında ele alınan konu, sözü edilen eser grup­larındaki benzerlikler ya da farklılıklar düzleminde incelenmiştir.

Yedinci ve son bölüm ise Glykon Kültü’nün Roma İmparatorluk Dönemi sonrasındaki durumunu ele almaktadır. İlk olarak, Geç Antikçağ ve Doğu Roma Dönemi’nde Hıristiyanlıktaki “ejder öldüren atlılar” ve “şeytan” imge­lerinin Glykon Kült imajı ile kavramsal ve ikonografik olarak benzerlikleri in­celenmiştir. İkinci olarak da Türk-İslam Dönemi’nde Kastamonu merkez ol­mak kaydıyla Batı Karadeniz yani Paphlagonia Bölgesi’nde Glykon Kül­tü’nün yöredeki inanışlara ve sanata ne kadar sirayet ettiği üzerinde durul­muş ve bu noktalar ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Son olarak da kültün ay­nı bölgede bu kez günümüzdeki yansımaları ve etkilerinden söz edilmiştir.

Çalışmanın ele alındığı coğrafya göz önüne alındığında, Paphlagonia Böl­gesi üzerine yapılan çalışmaların, her ne kadar son yıllarda çalışma ve araş­tırmalar artış gösterse de, Batı Anadolu’ya oranla oldukça az olduğu görüle­cektir. Bu nedenle “Glykon Kültü” adlı bu eserin önemli bir boşluğu doldura­cağını söyleyebiliriz.

Süleyman Demirel Üniversitesi
Arkeoloji Bölümü

Hüseyin KÖKER (Dr)
huseyinkoker@gmail.com

  • Atıf Düzeni
  • Direkt Link
H. Köker, Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü. Yazar: M. Karasalihoğlu, Libri IV (2018) 377-379. DOI: 10.20480/lbr.2018043

Kalıcı bağlantı adresi: http://www.libridergi.org/2018/lbr-0173

5 Aralık 2018 Fatih YILMAZ
← M.Ö. 1177 Medeniyetin Çöktüğü Yıl
Memlûk Ordusunun Yapısı Üzerine Araştırmalar I-II-III →

eISSN: 2458-7826

Yayın Gönderme

Çalışmalarınızı Editöryal Prensiplere ve Yazım İlkelerine göre düzenledikten sonra,  libri@akdeniz.edu.tr
adresine gönderebilirsiniz.

SCImago Journal & Country Rank

eISSN: 2458-7826

    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb

    SAYI I (2015)

    SAYI II (2016)

    SAYI III (2017)

    SAYI IV (2018)

    Search for Publication

    En çok okunanlar

    • Uygarlık Anadolu’da Doğdu
      Uygarlık Anadolu’da Doğdu
    • Hesykhios Illustrius: Konstantinoupolis’in Yerel Tarihi
      Hesykhios Illustrius: Konstantinoup...
    • İslâm-Bizans İlişkileri (610 – 847)
      İslâm-Bizans İlişkileri (610 –...
    • Orta Deniz’in Yapımı
      Orta Deniz’in Yapımı
    • Eskiçağ Ahlakları
      Eskiçağ Ahlakları
    • Büyük İskender
      Büyük İskender
    • Boyovası/Boyabat Kazasında Türk Mimarisi (Hurufat Defterlerine Göre)
      Boyovası/Boyabat Kazasında Türk Mim...
    • De Profectione Ludovici VII in Orientem: The Journey of Louis VII to the East
      De Profectione Ludovici VII in Orie...
    • Urban Life and Local Politics in Roman Bithynia
      Urban Life and Local Politics in Ro...
    • Yunan ve Roma’da Ölü Kültü
      Yunan ve Roma’da Ölü Kültü
    • Geç Antikçağ Dünyası
      Geç Antikçağ Dünyası
    • Rome Versus Carthage: The War at Sea
      Rome Versus Carthage: The War at Se...
    • Lykopolisli Ozan Kolluthos, Hellene’nin Kaçırılması
      Lykopolisli Ozan Kolluthos, Hellene...
    • Jül Sezar
      Jül Sezar
    • Selçuklu Sarayları ve Köşkleri
      Selçuklu Sarayları ve Köşkleri

    PhaseKapakWeb

    eISSN: 2149-7826

    Destekleyenler

    Libri

    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

    Popüler Yayınlar

    • Arkaik Dönem İonia Üretimi Ticar...
    • Plutarkhos, Moralia: Şans Üzerin...
    • Tarihe Yön Veren Büyük Komutanla...
    • Barbarlıktan Medeniyete Vikingle...
    • Yunan ve Roma’da Ölü Kültü
    • Antikçağ’dan Bugüne Glykon Kültü
    • Plutarkhos, Paralel Yaşamlar: Po...

    Son Çıkan Yayınlar

    • Weihungen aus dem Museum von Uşak 14 Ekim 2023
    • Feriale Duranum: XX. Palmyrenorum Cohors’unun Takvimi 28 Nisan 2023
    • A Newly Discovered Two Tomb Inscriptions from Eskişehir / Dorylaion and a Corrigendum 9 Mart 2023
    • Zwei neue Inschriften aus Dorylaion 7 Mart 2023
    • Two New Epitaphs from Termessos 30 Aralık 2022
    • The Physicians of Nikaia (Bithynia) in Light of the Inscriptions 30 Aralık 2022
    • New Inscriptions Found During the Survey in Melli (Kocaaliler) 28 Aralık 2022

    Yayın Arama

    Arşiv

    Flag Counter
    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yayın Etiği
    • Yayın Gönderme
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim
    Copyright © 2015 www.libridergi.org
    • Türkçe
    • English (İngilizce)