LIBRI
Epigrafi, Çeviri ve Eleştiri Dergisi
  • tr
  • en
  • Ana Sayfa
  • Dergi Hakkında
  • Son Sayı
  • Arşiv
  • Yayın Etiği
  • Yayın Gönderme
  • Yazım İlkeleri
  • Yayın Süreci
  • İletişim
Anasayfa » 2020 » Antik Çağ Mutfak Sözlüğü (Aletler, Bitkiler, İçkiler, Kişiler, Mekanlar, Yazarlar ve Yemekler)

Antik Çağ Mutfak Sözlüğü (Aletler, Bitkiler, İçkiler, Kişiler, Mekanlar, Yazarlar ve Yemekler)

Antik Çağ Mutfak Sözlüğü (Aletler, Bitkiler, İçkiler, Kişiler, Mekanlar, Yazarlar ve Yemekler)

A. GÜVELOĞLU

ISBN: 9786051714431
Sayfa: 144
Baskı Yılı: 2019
Baskı Yeri: İstanbul
Yayınevi: Pinhan Yayınları

LIBRI VI (2020) 369-370
Geliş Tarihi: 15.12.2020 | Kabul Tarihi: 25.12.2020
Elektronik Yayın Tarihi: 28.12.2020
Telif Hakkı © Libri Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi, 2020

pdf PDF indir

references PDF görüntüle

info Atıf Düzeni

A. GÜVELOĞLU, Antik Çağ Mutfak Sözlüğü (Aletler, Bitkiler, İçkiler, Kişiler, Mekanlar, Yazarlar ve Yemekler). İstanbul 2019. Pinhan Yayıncılık, 144 sayfa. ISBN: 9786059460897

 

Kitabın yazarı Ali Güveloğlu’nun kısa bir özgeçmişi (1) ile başlayan kitap İçindekiler (5), yazar, bu kitabın yazılmasına binlerce yıl önce yaşamış insanların gündelik hayatlarına karşı duyduğu sonsuz merakının sebep olduğunu belirttiği bir Önsöz (11) ile devam etmektedir. Giriş (13-15) bölümünde insanoğlunun besinle ilişkisinin her daim olduğunu ve yiyecekleri, onları hazırlamak için kullandıkları ekipmanları isimlendirdiklerini aktarmaktadır. Antikçağ’dan bugüne kadar kullanılan bu terimlerin bir arada toplandığı bir sözlüğe ihtiyaç duyulduğunu, bu çalışmanın konuya ilgi duyan araştırmaların ilgisini çekeceğini ve bu konudaki bir eksikliğin giderilmesine kısmen de olsa katkı sağlayacağını eklemektedir. Giriş bölümü a. Sözlüğün Kullanımı (14-15) ve b. Yararlanılan Kaynaklar (15) olmak üzere iki farklı içeriğe sahiptir. Bunlardan ilki olan Sözlüğün Kullanımı bölümünde, söze sözlükteki madde başlıklarının Latince(L) veya Yunanca(Y) olduğunu belirtmekle başlamış, daha sonra da balık, üzüm gibi ürünlerin çeşitlerini, kişi ve yer adlarını nasıl aktardığı konular ile devam etmiştir. Giriş bölümünün bir diğer alt başlığı olan Yararlanılan Kaynaklar bölümünde, bu sözlüğü hazırlarken kullandığı önemli başvuru kaynaklarını hangileri olduğunu ve sözlük oluşumunda alfabetik sıralamayı önemsediğinden az alt başlık kullandığını aktarmıştır.

Yukarıdaki ön tanıtımdan sonra sözlük bölümü başlamaktadır. Antikçağ Mutfak Sözlüğü’nün kapsamı aletler, bitkiler, içkiler, kişiler, mekanlar, yazarlar ve yemeklerden oluşmaktadır. Tüm bu kapsam alfabetik sıraya göre okuyucuya sunulmaktadır.

Alfabenin ilk harfi olan A (19-32), adını Latince acetum=sirke isminden aldığı için AcetabulumL adı verilen küçük boyutlu bir sos kabının tanımı ile başlamakta, insanoğlunun tükettiği en eski besinlerden biri olan, ancak sindirimi zor olduğundan buğdayın yerini alan yulaf yani AvenaL ile sonlanmaktadır. Daha sonra sırasıyla, BacchusL, yani Dionysios’un Roma’daki adı ile başlayıp, Anadolu’nun kuzeybatısında yer alan Bithynia Eyaleti’nde yapılan şaraplara verilen isim olan Bythinia Şarabı ile biten B (32-37), CacabusL, tencere ile başlayıp, dilimize lahana sapı olarak çevrilebilen CymaeL ile biten ve sözlükte geniş bir yer tutan C (38-52) harfi gelmektedir. D (52-55) harfinin ilk kelimesi hurma anlamına gelen DactilusL, son sözcük grubu da bir diğer adının Humoral Patoloji Teorisi olan ve antikçağ filozof ve hekimlerince insan bedenindeki salgıların ilişkisini gözlemlemek amacıyla geliştirdikleri yöntem anlamında kullanılan Dört Salgı Teorisi’dir. E (55-59), Einkorn, en eski buğday türü ile başlamakta, kurban hayvanlarının kalp, ciğer, böbrek gibi yaşamsal faaliyetlerini düzenleyen iç organlarına verilen isim olan ExtaL ile bitmekte, F (59-62), fasulye gibi taneli tahıllara verilen genel isim olan FabaL ile başlamakta, Latium’un kıyı kesiminde yetişen üzümlerden yapılan şaraplardan bir diğeri olarak tariflenen FundanumL ile sonlanmaktadır. Süt olarak tanımlanan GalaY ve sıvı servis kabı olarak tanımlanan GuttusL ‘da G (62-66) harfinin ilk ve son kelimeleridir. Daha sonraki harf olan H (66-69), yine bir şarap türü olan HadrianumL ile başlar. Hesiodos, Hipokrates, Homeros gibi antik dünyanın tanınmış simalarının aktarıldığı bölümlerinden sonra bir balık çeşidi olarak tanımlanan HysY ile son bulur. Sözlükte oldukça kısa bir bölüm olan I (70) harfinden sonra, C harfi gibi geniş bir kelime hazinesine sahip ve Hellen dünyasında sık kullanılan bir içki kabı olarak tanımlanan KaliksL ile başlayan köpek balığı anlamına gelen Kyon PionY ile son bulan K (70-78) harfi gelmektedir. Yine bir balık türü olan LabraxY yani Levrek kelimesi ile MÖ III. yüzyıla tarihlenen yaşamı ile Yunan gastronomi yazarı Lynceus, L (78-84) harfinin ilk ve son kelimeleridir. M (84-95) harfi sözlüğün en kapsamlı harfidir ve ilk kelimesi et pazarı anlamına gelen MacellumL, son kelimesi de sarımsak sosu anlamına gelen MyttotosY’dur. N (95-97) harfi NapyY yani hardal ile başlamakta NykterisY yani yarasa ile sonlanmakta, O (97-102) harfinin ilk kelimesi ise, bir nevi mutfak personeli olarak tanımlanabilecek ObsonatorL, son kelimesi de koyun ya da koyun eti anlamına gelen Ovis/OuisL’dur. Haşhaş ya da haşhaş tohumu olarak açıklanan MekonY kelimesi ile eş anlamlı olan PapaverL kelimesi, yine sözlükte geniş yer kaplayan P (102-113) harfinin başlangıcını, bir nevi saklama kabı olarak tariflenen Pythos ise sonunu belirlemektedir. Yine bir şarap cinsi olan RaeticumL ilk, bir çeşit hamur işini tarif eden RyemataY ise R (113-116) harfinin son kelimesidir. İkisi de farklı yörelere ait şarap cinsleri olan SabinumL ve SurrentinumL, S (116-122) harfinin başı ve sonudur. Bir nevi günümüz fast food’u olarak kabul edebileceğimiz Taberna ile başlayan, peynir anlamında olan TyrosY ile biten harf T (123-128)’dir. Sadece ısırgan otunu tanımlayan ve KnideY ile eş anlamlı UrticaL kelimesini içinde barındıran harf, U (128), Romalı bir devlet adamı ve yazar olan Varro kelimesi ile başlayıp, MetraY ile eş anlamlı dişi domuz rahmi için kullanılan VulvaL kelimesi ile biten harf V (128)’dir. Kılıç balığını tanımlayan XiphiasLY, U harfi gibi tek bir kelimeyi kapsayan X (128)’e aittir. Sözlük, kırmızı renkli doğal cıva sülfür yani Zincifre kelimesinin ilk kelime, Hünnap bitkisi olarak tanımlanan ZiziphonY’yu da son kelime olarak kabul eden Z (129) harfi ile sonlanmaktadır.

Bibliyografya (131-138) bölümü Antik Çağ Kaynakları (131-133), Modern Literatür (133-138) ve Sözlükler (138) olmak üzere üç bölümde incelenerek sözlük bitirilmektedir.

Akdeniz Üniversitesi

Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü

Çiğdem Öner (PhD.)
bozoglu.oner.cigdem@gmail.com

  • Atıf Düzeni
  • Direkt Link
Ç. Öner, Antik Çağ Mutfak Sözlüğü (Aletler, Bitkiler, İçkiler, Kişiler, Mekanlar, Yazarlar ve Yemekler). Yazar: A. Güveloğlu, Libri VI (2020) 369-370.

Kalıcı bağlantı adresi: http://www.libridergi.org/2020/lbr-0275

31 Aralık 2020 Tolga Karahan
← Arkeolojide Temel Yöntemler
Roma’dan Doğu Roma’ya Değişim ve Dönüşüm →

eISSN: 2458-7826

Yayın Gönderme

Çalışmalarınızı Editöryal Prensiplere ve Yazım İlkelerine göre düzenledikten sonra,  libri@akdeniz.edu.tr
adresine gönderebilirsiniz.

SCImago Journal & Country Rank

eISSN: 2458-7826

    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb

    SAYI I (2015)

    SAYI II (2016)

    SAYI III (2017)

    SAYI IV (2018)

    Search for Publication

    En çok okunanlar

    • Manisa Müzesi Heykeltıraşlık Eserleri
      Manisa Müzesi Heykeltıraşlık Eserle...
    • Cumhuriyet Dönemi Roma Vergi Sistemi
      Cumhuriyet Dönemi Roma Vergi Sistem...
    • Antik Kentler: Antik Yakındoğu, Mısır, Yunan ve Roma’da Kentsel Yaşamın Arkeolojisi.
      Antik Kentler: Antik Yakındoğu, Mıs...
    • L. Catilina Söylevi
      L. Catilina Söylevi
    • Can We Talk Mediterranean? Conversations on an Emerging Field in Medieval and Early Modern Studies
      Can We Talk Mediterranean? Conversa...
    • Ortaçağ Tüccarları ve Bankerleri
      Ortaçağ Tüccarları ve Bankerleri
    • Geç Antikçağda Düş Görme, Bir Kültürün Düş Gücüne İlişkin Araştırmalar
      Geç Antikçağda Düş Görme, Bir Kültü...
    • Berenice II Euergetis: Essays in Early Hellenistic Queenship
      Berenice II Euergetis: Essays in Ea...
    • Kayıp Medeniyet II: Selçuklular
      Kayıp Medeniyet II: Selçuklular
    • Malazgirt Kıyametin İlk Günü 1071
      Malazgirt Kıyametin İlk Günü 1071
    • Bir Ortaçağ Şairinin Kaleminden Selçuklular
      Bir Ortaçağ Şairinin Kaleminden Sel...
    • Memlûk Ordusunun Yapısı Üzerine Araştırmalar I-II-III
      Memlûk Ordusunun Yapısı Üzerine Ara...
    • Arrianus, İskender’den Sonraki Olaylar
      Arrianus, İskender’den Sonraki Olay...
    • Antalya’da Tek Kubbeli Cami ve Mescitler (Osmanlı Dönemi)
      Antalya’da Tek Kubbeli Cami ve Mesc...
    • Geç Roma İmparatorluğu Tarihi, MS. 284-641
      Geç Roma İmparatorluğu Tarihi, MS. ...

    PhaseKapakWeb

    eISSN: 2149-7826

    Libri

    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

    Son Çıkan Yayınlar

    • Strabon, Geographika (Coğrafya): Kitap XI.1-14 20 Mart 2025
    • Stamped Amphora Handles from Magarsus 18 Şubat 2025
    • New Dedications from Phaselis to Apollon Epidamos, Artemis Pergaia and Hephaistos 28 Aralık 2024
    • New Inscriptions from Olympos (Lykia) 21 Aralık 2024
    • New Inscriptions from Nikaia XVI: Votives to Zeus (Bronton and Gorzaios) 18 Aralık 2024
    • New Reading of I.Mylasa I, 403 15 Aralık 2024
    • A Wandering Jewish Tombstone 9 Aralık 2024
    • Eine Gruppe neuer Grabinschriften aus Kestel bei Bursa 27 Mart 2024

    Yayın Arama

    Arşiv

    Flag Counter
    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yayın Etiği
    • Yayın Gönderme
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim
    Copyright © 2015 www.libridergi.org
    • Türkçe