Determinations Concerning Grave Stelae with Banquet Relief Found in the Surroundings of Yalova in the Context of the Old and New Findings
LIBRI VIII (2022) 27-49
Geliş Tarihi: 01.03.2022 | Kabul Tarihi: 05.03.2022
DOI: 10.5281/zenodo.6385421 | Elektronik Yayın Tarihi: 25.03.2022
Abstract: There has been very little study of Yalova and its surroundings since the excavations carried on in the 1930’s. Besides the small rescue excavations carried out by Museums, there are archaeological materials gathered through construction activities and even from the earthquake and “grave stelae” are among them. “Grave Stelae with Altar” form a unique local and distinctive group among these stelae. There is a typical iconographical pattern to be noticed among these examples, as the entire group decorated with the popular theme of “the funeral feast”. There are inscriptions on seven of these stelae. Epigraphically, there is also a common language. The finds suggest the use of these stelae, eleven represented in this paper, was limited to within the region of Yalova. Although, unfortunately, the lack of studies prevents the localization of production, for now, it is possible to suggest from literary sources that these stelae should have been produced in Pylai.
Keywords: Bithynia, Yalova, Grave Stele, Funeral Feast, Iconography, Epigraphy
Öz: Yalova ve çevresinde 1930’lu yıllarda yapılan bilimsel kazıların ardından günümüze kadar az sayıda araştırma gerçekleştirilmiştir. Müzeler tarafından yapılan küçük çaplı kazıların yanı sıra, deprem, inşaat gibi olaylar sayesinde ele geçen arkeolojik materyaller içerisinde mezar stelleri de bulunmaktadır. Bunların arasında “sunaklı mezar steli” olarak adlandırılan bir grup stel bölgeye özgü bir mimari form olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu özgün mimari formunun yanı sıra stellerde ortak bir ikonografi tercihi de göze çarpmaktadır. Tamamında antikçağın sevilen temalarından ölü ziyafeti konusu işlenmiştir. Bu stellerden yedi tanesi, üzerinde yazıtları ile ele geçmiştir. Epigrafik açıdan ele alındığında da steller üzerinde ortak bir dilin varlığı gözlemlenebilmektedir. Bulgular, bu çalışmada on bir adet ile temsil edilen bu stellerin kullanım alanının yalnızca Yalova ve çevresiyle sınırlı kaldığını göstermektedir. Ne yazık ki bölgedeki çalışmaların azlığı tam üretim yerinin tespitini engellemektedir. Bununla birlikte şimdilik bu mezar stellerini üreten merkezin, varlığı yazılı verilerle belirlenebilen Pylai yerleşiminin olabileceği önerilmektedir.
Anahtar sözcükler: Bithynia, Yalova, Mezar Steli, Ölü Ziyafeti, İkonografi, Epigrafi
Akyürek Şahin N. E. & Uzunoğlu H. 2019, “New Inscriptions from the Museum of Bursa”. Gephyra 17, 239-285.
Arslan M. 2010, İstanbul’un Antikçağ Tarihi: Klasik ve Hellenistik Dönemler. İstanbul.
Arslan M. 2012, “Pseudo-Skylaks: Periplous”. MJH II/1, 239-257.
Baz F. & Seçkin S. 2013, “Neue Grabinschriften aus Pylai in Bithynien”. OLBA XXI, 387-404.
Corsten T. 1987, Die Inschriften von Apameia (Bithynien) und Pylai. Bonn.
Corsten T. 1990, “Neue Grabstelen mit Totenmahlreliefsaus der Gegend von Prusa ad Olympium”. Epigraphica Anatolica 16, 91-108.
Corsten T. 1991, “Neue Denkmaler aus Bithynien”. Epigraphica Anatolica 17, 79-100.
Cremer M. 1992, Hellenistisch-römische Grabstelen im nordwestlichen Kleinasien. Teil 2: Bithynien. Bonn.
Dunbabin K. M. D. 2003, The Roman Banquet: Images of Conviviality. Cambridge University Press.
Effenberger A. 1972, “Das Symposion der Seligen. Zur Entstehung und Deutung der Totenmahlrelief”. Forschungen und Berichte 14, 128-163+T17-T18. Doi:10.2307/3880673.
Erdinç Z. 2021, “Mezar Stelleri Işığında Aizanoi’da Suriye Tipi Alınlık Modası”. ESGÜ Tarih Dergisi 4/2, 1-17.
Fıratlı N. 1965, “İstanbul’un Yunan ve Roma Mezar Stelleri”. Belleten XIX/ 114, 263-328.
Koch G. 2001, Roma İmparatorluk Dönemi Lahitleri. Çev. Z. Z. İlkgelen. İstanbul.
LGPN VA Corsten, T. 2010, A Lexicon of Greek Personal Names, Vol. VA: Coastal Asia Minor: Pontos to Ionia. Oxford.
MAMA Monumenta Asiae Minoris Antiqua. I-XI. 1928-2013, London.
Mansel A. M. 1933, “Yalova’dan İki Mezar Taşı”. Türk Arkeoloji Dergisi I, 113-120.
Mansel A. M. 1936a, Yalova ve Civarı/Yalova und Umgebung. İstanbul.
Mansel A. M.1936b, Yalova Kılavuzu. İstanbul.
Özdemir B. Ş. 2019, “Karaveliler Lahdi Işığında Tlos Antik kenti Ölü Kültü Uygulamalarına Bir Bakış”. Ed. E. Özer, AIZANOI IV. Anadolu’da Hellenistik ve Roma Dönemlerinde Ölü Gömme Adetleri Uluslararası Sempozyumu, 23-26 Temmuz 2018, Çavdarhisar. Kütahya, 721-750.
Öztürk H. S. & Öztürk B. 2016, “Amasra Arkeoloji Müzesi’nden Yeni Yazıtlar”. TÜBA-AR 19, 231-242.
Pfuhl E. & Möbius H. 1979, Die Ostgriechischen Grabreliefs. Mainz am Rhein.
RE Paulys Real Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft.
Sevin V. 2001, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası I. Ankara.
Sherk R. K. 1991, “The Eponymous Officials of Greek Cities III”. ZPE 99, 225-260.
Şahin S. 1978, Inschriften 7. Bithynische Studien (Bithynia İncelemeleri 7). Bonn.
Şahin M. 2000, Miletopolis Kökenli Figürlü Mezar Stelleri ve Adak Levhaları. Ankara
Temür A. 2018, “Sinop Müzesi Hellenistik ve Roma Dönemi Mezar Stelleri”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ANARSAN Sempozyumu Özel Sayısı 11/2, 921-945.
Thönges-Stingaris R.N. 1965, “Das Griechische Totenmahl”. Asia Minor Studien 80, 1-100.
Tunay M. İ. 1981, “Yalova’nın Tarihi ve Arkeolojisi”. Türk Tarih Kurumu Dergisi IX, 507-511.
Uzunoğlu H. 2015, “Bursa Müzesi’nden Ölü Ziyafeti Sahneli Yeni Mezar Stelleri”. OLBA XXIII, 397-416..
Keskin H. & Çokbankir Şengül N. 2022, “Determinations Concerning Grave Stelae with Banquet Relief Found in the Surroundings of Yalova in the Context of the Old and New Findings”. Libri VIII, 27-49. DOI: 10.5281/zenodo.6385421
Kalıcı Bağlantı Adresi: http://www.libridergi.org/2022/lbr-0316
Hava KESKİN
Dr., Akdeniz Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Antalya. havvakeskin@akdeniz.edu.tr
Nurşah ÇOKBANKİR ŞENGÜL
Dr., Akdeniz Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği Bölümü, Antalya. nursahsengul@akdeniz.edu.tr