Medieval Scandinavian Armies 2: 1300-1500

D. LINDHOLM & D. NICOLLE, Medieval Scandinavian Armies 2: 1300-1500. Oxford 2003. Osprey Publishing, 48 sayfa. ISBN: 9781841765068

İskandinavların MS VIII. yüzyıl sonları ile birlikte kararlı şekilde güneye inme­leri neticesinde başta Kuzey Avrupa, Britanya ve Akdeniz’de bıraktıkları içti­mai etkiler çalışma konusu olarak artan eğilim göstermektedir. Ancak Geç Orta­çağ Viking çalışmaları İskandinav ülkeleri ve Britanya merkezli olarak yürütülmektedir. Viking çağına nazaran bu ilgi kaybının çeşitli nedenleri ol­mak­la birlikte temel sebep Viking saldırılarının engellenmesi ve saldırılara maruz kalan mevcut bölgelerin iç istikrarlarını sağlamalarıdır. Neticesinde bahsi geçen coğrafyaların İskandinavlar ile etkileşimlerinin bir önceki yüzyıla kıyasla kendi otoriteri altında şekillenmesi İskandinav topraklarında farkı dinamiklerin doğmasına sebep olmuştur. 14. yüzyıl sonrasında kendine has içsel ve dışsal parametrelerin etkisinde gelişen İskandinav ülkeleri bu etkile­şimlerin sonucunda bir bütünlük vücuda getirebilmiştir. Bu yapının önemli bir kısmını ise harp tarihi oluşturmaktadır. Tanıtıma konu olan Medieval Scan­di­navian Armies 2 (Ortaçağ İskandinav Orduları) adlı eser bu harp tarihi­nin 1300-1500 yıllık zaman dilimini konu alan giriş niteliğinde bir yapıttır.

Genel hatlarıyla eser altı bölümden oluşmaktadır. Bölümler, The Political Background (Siyasi Arka Plan [3-12]); 14^th Century Military Equipment (14. yüzyıl Askeri Teçhizatları [12-19]); 15^th Century Military Equipment (15. yüzyıl Askeri Teçhizatları [19-21]); Military Organisation (Askeri Organizasyon [21-22]); Strategy & Tactics (Strateji ve Taktikler [22-24]); Fortifications (Tâhki­matlar [24-36]) başlıklarına sahiptir. Çalışma, Further Reading (İleri Okumalar [36-38]); The Plates (Görseller [38-48]) ve Index (İndeks [48]) kısımları ile tamamlanmaktadır.

Eserin iskeletini oluşturan altı bölümden ilki The Political Background’da (Siyasi Arka Plan [3-12]), 14. yüzyıl İskandinav coğrafyasının ekonomik, sos­yal, kültürel ve politik tablosu çizildikten sonra üç alt başlığa ayrılmıştır. Bu alt başlıklardan The 14^th Century (14. yüzyıl [3-5]) ve The 15^th Century’de (15. yüzyıl [6]) 14. ve 15. yüzyıllar boyunca İskandinavya’da devam eden iç savaş­lar ve isyanlara, kırsal genişlemenin doğurduğu zaruri etkileşimlere, batı kolonilerinin düşüşüne, Danimarka – İsveç savaşlarına ve Baltık rekabetlerine değinilmiştir. Üçüncü alt başlık Chronology’de (Kronoloji [6-11]) 1292/3-1523 yılları arasında yaşanan politik ve askeri olaylar sıralanmıştır.

14^th Century Military Equipment (14. yüzyıl Askeri Teçhizatları [12-19]) kitabın ikinci ana başlığıdır. Yazarlara göre 14. yüzyıl, İskandinav ordularının Avrupa askeri teknolojisi ile aralarındaki uçurumun kapanmaya başladığı devir olmuştur. Bu yüzyıl içerisinde (ticaret ve özellikle ücretli askerler vasıta­sıyla) kurulan etkileşimler neticesinde Doğu ve Batı kaynaklarında sıklıkla geçen savaş gereçlerinin yerini daha korunaklı zırhlar almıştır. Bölüm kendi içerisinde iki alt başlığa ayırılmıştır. İlk alt başlık Missile and Hand Wea­pons’da (Ok ve El Silahları [12-16]) İskandinav ordularının teçhizat formları ele alınırken diğer yandan bu silahların gelişiminin nedenleri üzerinde durul­muştur. İkinci alt başlık Firearms’da (Ateşli Silahlar [16-19]) ise yalnızca 14. yüzyıl ilkel ateşli silahlarına yer verilmemiş aynı zamanda Avrupai zırhların ve bıçakların kullanımı, ayrıca savaş ve asalet gereçleri olarak hançerler de ele alınmıştır. Bu devirde barutlu silahların (her ne kadar standart savaş gereçleri olarak görülmese de) caydırıcı bir güç olarak karşımıza çıkması bölüm içeri­sinde değinilen bir başka husustur.

Eserin, 15^th Century Military Equipment (15. Yüzyıl Askeri Teçhizatları [19-21]) isim­li üçüncü bölümünde genel hatları ile daha önceki bölümlerde veri­len bilgiler ışığında 15. yüzyıl askeri gereçleri karşılaştırarak değerlendirmiş­tir. Buna göre 15. yüzyılda bireysel savunma için zırhların ve hançerin kulla­nımı bir kat daha ön plana çıkarken miğfer formlarında değişiklikler görül­müştür.

Military Organisation (Askeri Organizasyonlar [21-22]) adlı dördünce bö­lümde İskandinav coğrafyasının ve bu coğrafyanın etkileşimleri neticesinde askeri organizasyonların şekillendiği ve değiştiğine vurgu yapılmıştır. 14. yüz­yılın askeri yapılanmaları daha erken devirlerden farklılık göstermemekle birlikte Viking Ortaçağının krallardan ziyade soylular etrafında gelişim göster­mesi düzenli birlikler ve paralı askerleri de büyük ailelerin hâkimiyeti altına sokmuştur. Buna ilaveten Viking çağı ruhunun temelini oluşturan milis kuv­vet­lerin kesin olarak bittiğini söylemek mümkün değildir. Dolayısıyla bu bö­lümden, bir yandan düzenli sayabileceğimiz daha uzman birlikler vücuda ge­lirken diğer yandan Viking ruhunun korunduğu sonucuna varabiliriz.

Eserin Strategy & Tactics (Strateji ve Taktikler [22-24]) adlı başlığı kendi içerisindeki Propaganda (Propaganda [24-25]) alt başlığı ile birlikte eserin beşinci bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölüm içerisinde 15. yüzyıl iç savaşla­rının İskandinav iç dinamiklerinin (coğrafya, iklim, ücretli askerlerin rolü, İskandinav ülkelerindeki ekonomik farklılıklar vs.) ve dış tesirlerinin etkisi ile şekillendiğine vurgu yapılırken yeni bir strateji olarak propagandanın kullanı­mına değinilmiştir.

Fortifications (Tahkimatlar [24-36]) bölümü, Siege Warfare (Muhasara Savaşları [34-36]) alt başlığı ile eserin son bölümünü vücuda getirmektedir. Son bölümde bir yandan 14. yüzyıl İskandinav topraklarında görülen ticaret ve demografik hareketliliğe paralel olarak kale ve sur yapı malzemelerinin değişimi ele alınırken diğer yandan Danimarka, Norveç ve İsveç gibi yerleşim yerlerinde bulunan kaleler sofistike Avrupa kaleleri ile karşılaştırılmaktadır.

Eser beş ana bölüme ek olarak Further Reading (İleri Okumalar [36-38]), The Plates (Görseller [38-48]) ve Index (İndeks [48]) kısımları ile tamamlan­mıştır. Eserin coğrafi olarak sınırlandırılması her ne kadar zaman diliminin uza­tılmasında etkili olsa da çeşitli resim ve illüstrasyonlar ile desteklenmesi dö­nemsel havanının teneffüsünde yardımcı unsur olmuştur.

Medieval Scandinavian Armies 2: 1300-1500

D. LINDHOLM & D. NICOLLE, Medieval Scandinavian Armies 2: 1300-1500. Oxford 2003. Osprey Publishing, 48 sayfa. ISBN: 9781841765068

İskandinavların MS VIII. yüzyıl sonları ile birlikte kararlı şekilde güneye inme­leri neticesinde başta Kuzey Avrupa, Britanya ve Akdeniz’de bıraktıkları içti­mai etkiler çalışma konusu olarak artan eğilim göstermektedir. Ancak Geç Orta­çağ Viking çalışmaları İskandinav ülkeleri ve Britanya merkezli olarak yürütülmektedir. Viking çağına nazaran bu ilgi kaybının çeşitli nedenleri ol­mak­la birlikte temel sebep Viking saldırılarının engellenmesi ve saldırılara maruz kalan mevcut bölgelerin iç istikrarlarını sağlamalarıdır. Neticesinde bahsi geçen coğrafyaların İskandinavlar ile etkileşimlerinin bir önceki yüzyıla kıyasla kendi otoriteri altında şekillenmesi İskandinav topraklarında farkı dinamiklerin doğmasına sebep olmuştur. 14. yüzyıl sonrasında kendine has içsel ve dışsal parametrelerin etkisinde gelişen İskandinav ülkeleri bu etkile­şimlerin sonucunda bir bütünlük vücuda getirebilmiştir. Bu yapının önemli bir kısmını ise harp tarihi oluşturmaktadır. Tanıtıma konu olan Medieval Scan­di­navian Armies 2 (Ortaçağ İskandinav Orduları) adlı eser bu harp tarihi­nin 1300-1500 yıllık zaman dilimini konu alan giriş niteliğinde bir yapıttır.

Genel hatlarıyla eser altı bölümden oluşmaktadır. Bölümler, The Political Background (Siyasi Arka Plan [3-12]); 14^th Century Military Equipment (14. yüzyıl Askeri Teçhizatları [12-19]); 15^th Century Military Equipment (15. yüzyıl Askeri Teçhizatları [19-21]); Military Organisation (Askeri Organizasyon [21-22]); Strategy & Tactics (Strateji ve Taktikler [22-24]); Fortifications (Tâhki­matlar [24-36]) başlıklarına sahiptir. Çalışma, Further Reading (İleri Okumalar [36-38]); The Plates (Görseller [38-48]) ve Index (İndeks [48]) kısımları ile tamamlanmaktadır.

Eserin iskeletini oluşturan altı bölümden ilki The Political Background’da (Siyasi Arka Plan [3-12]), 14. yüzyıl İskandinav coğrafyasının ekonomik, sos­yal, kültürel ve politik tablosu çizildikten sonra üç alt başlığa ayrılmıştır. Bu alt başlıklardan The 14^th Century (14. yüzyıl [3-5]) ve The 15^th Century’de (15. yüzyıl [6]) 14. ve 15. yüzyıllar boyunca İskandinavya’da devam eden iç savaş­lar ve isyanlara, kırsal genişlemenin doğurduğu zaruri etkileşimlere, batı kolonilerinin düşüşüne, Danimarka – İsveç savaşlarına ve Baltık rekabetlerine değinilmiştir. Üçüncü alt başlık Chronology’de (Kronoloji [6-11]) 1292/3-1523 yılları arasında yaşanan politik ve askeri olaylar sıralanmıştır.

14^th Century Military Equipment (14. yüzyıl Askeri Teçhizatları [12-19]) kitabın ikinci ana başlığıdır. Yazarlara göre 14. yüzyıl, İskandinav ordularının Avrupa askeri teknolojisi ile aralarındaki uçurumun kapanmaya başladığı devir olmuştur. Bu yüzyıl içerisinde (ticaret ve özellikle ücretli askerler vasıta­sıyla) kurulan etkileşimler neticesinde Doğu ve Batı kaynaklarında sıklıkla geçen savaş gereçlerinin yerini daha korunaklı zırhlar almıştır. Bölüm kendi içerisinde iki alt başlığa ayırılmıştır. İlk alt başlık Missile and Hand Wea­pons’da (Ok ve El Silahları [12-16]) İskandinav ordularının teçhizat formları ele alınırken diğer yandan bu silahların gelişiminin nedenleri üzerinde durul­muştur. İkinci alt başlık Firearms’da (Ateşli Silahlar [16-19]) ise yalnızca 14. yüzyıl ilkel ateşli silahlarına yer verilmemiş aynı zamanda Avrupai zırhların ve bıçakların kullanımı, ayrıca savaş ve asalet gereçleri olarak hançerler de ele alınmıştır. Bu devirde barutlu silahların (her ne kadar standart savaş gereçleri olarak görülmese de) caydırıcı bir güç olarak karşımıza çıkması bölüm içeri­sinde değinilen bir başka husustur.

Eserin, 15^th Century Military Equipment (15. Yüzyıl Askeri Teçhizatları [19-21]) isim­li üçüncü bölümünde genel hatları ile daha önceki bölümlerde veri­len bilgiler ışığında 15. yüzyıl askeri gereçleri karşılaştırarak değerlendirmiş­tir. Buna göre 15. yüzyılda bireysel savunma için zırhların ve hançerin kulla­nımı bir kat daha ön plana çıkarken miğfer formlarında değişiklikler görül­müştür.

Military Organisation (Askeri Organizasyonlar [21-22]) adlı dördünce bö­lümde İskandinav coğrafyasının ve bu coğrafyanın etkileşimleri neticesinde askeri organizasyonların şekillendiği ve değiştiğine vurgu yapılmıştır. 14. yüz­yılın askeri yapılanmaları daha erken devirlerden farklılık göstermemekle birlikte Viking Ortaçağının krallardan ziyade soylular etrafında gelişim göster­mesi düzenli birlikler ve paralı askerleri de büyük ailelerin hâkimiyeti altına sokmuştur. Buna ilaveten Viking çağı ruhunun temelini oluşturan milis kuv­vet­lerin kesin olarak bittiğini söylemek mümkün değildir. Dolayısıyla bu bö­lümden, bir yandan düzenli sayabileceğimiz daha uzman birlikler vücuda ge­lirken diğer yandan Viking ruhunun korunduğu sonucuna varabiliriz.

Eserin Strategy & Tactics (Strateji ve Taktikler [22-24]) adlı başlığı kendi içerisindeki Propaganda (Propaganda [24-25]) alt başlığı ile birlikte eserin beşinci bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölüm içerisinde 15. yüzyıl iç savaşla­rının İskandinav iç dinamiklerinin (coğrafya, iklim, ücretli askerlerin rolü, İskandinav ülkelerindeki ekonomik farklılıklar vs.) ve dış tesirlerinin etkisi ile şekillendiğine vurgu yapılırken yeni bir strateji olarak propagandanın kullanı­mına değinilmiştir.

Fortifications (Tahkimatlar [24-36]) bölümü, Siege Warfare (Muhasara Savaşları [34-36]) alt başlığı ile eserin son bölümünü vücuda getirmektedir. Son bölümde bir yandan 14. yüzyıl İskandinav topraklarında görülen ticaret ve demografik hareketliliğe paralel olarak kale ve sur yapı malzemelerinin değişimi ele alınırken diğer yandan Danimarka, Norveç ve İsveç gibi yerleşim yerlerinde bulunan kaleler sofistike Avrupa kaleleri ile karşılaştırılmaktadır.

Eser beş ana bölüme ek olarak Further Reading (İleri Okumalar [36-38]), The Plates (Görseller [38-48]) ve Index (İndeks [48]) kısımları ile tamamlan­mıştır. Eserin coğrafi olarak sınırlandırılması her ne kadar zaman diliminin uza­tılmasında etkili olsa da çeşitli resim ve illüstrasyonlar ile desteklenmesi dö­nemsel havanının teneffüsünde yardımcı unsur olmuştur.