Arrianus, İskender’den Sonraki Olaylar

ARRIANUS’UN ISKENDER’DEN SONRAKİ OLAYLARI

{BİRİNCİ VE BEŞİNCİ KİTAPTAN}

FGrHist II B 156 F 1= Phot. Bib. 92. 69a.1

Arrianus tarafından ayrıca ordu içindeki çekişmenin yanında İskender’in ba­bası Philippos ile Thes­salialı Phi­li­ne’den olma Ar­rhi­daios’­un krallığı Roksane’nin (Büyük) İskender’den hamile kalıp doğurmak üzere olduğu (IV.) İskender’le paylaşması kay­dıyla –ki ço­cuğun doğumunun ardından bu gerçekleşmiştir– kral ilan edilmesi gibi gelişmeler “İskender’den Son­raki Olay­lar” adlı 10 ki­tap­lık bir eserde derlenmiştir. Arrhidaios’u (kral) be­yan et­melerinin ardından ona (III.) yeni Philippos adını koy­dular. (2) Süvari ve piyadeler karşılıklı anlaşmazlıklar içindey­di­ler. Süvari komutanlarının en önemlileri Orontes oğlu Perdik­kas; Anthes oğlu Leonnatos; Lagos oğlu Ptolemaios; on­lardan sonra ise, Agathokles oğlu Lysima­khos; Peisaios oğ­lu Aris­to­nous; Krateuas oğlu Pithon; An­tiokhos oğlu Se­leukos ve Kardialı Eu­menes’ti. Süvari komutanla­rı bunlarken; piyadele­rin komu­tanı ise Meleagros’tu. (3) Karşılıklı olarak birçok kez elçiler gön­der­dikten sonra niha­ye­tinde kralı beyan eden piya­delerle sü­vari kumandan­ları, Antipatros’un Avrupa’daki ordu­ların strate­gos’u (komutan); Krateros­’un Arrhidai­os’un kral­lığının prosta­tes’i (kral naibi); vaktiy­le Hephaiston tarafından idare edilen khili­ar­khia’nın ise –bu bütün krallığın hami­si demekti– Perdik­kas’ın idaresine geçmesi; Mele­agros’un ise, Perdikkas’ın hypar­khos’u (yardımcı komutan) olması hususlarında anlaşmaya var­dı­lar. (4) Perdikkas orduyu disiplinsizlikten arındıracağı bahane­siyle yaşa­nan kargaşanın elebaşlarını tutukladı, sanki bizzat Arrhidaios’­un bir emriymiş izlenimini uyandırıp ve geri kalan kalabalıkta kor­ku yaratarak tutukladıklarını Arrhidaios’un hu­zurunda infaz et­ti. Kısa bir süre sonra Meleagros’u da öl­dürdü.

(5) Bundan dolayı Perdikkas herkesin gözünde kuşku duyulan biri oldu ve bizzat kendisi de şüpheye kapıldı. Gene de, şüphe­len­diklerini satraplık­lara, sanki bunu Arr­hidaios emretmiş gibi, atamaya karar verdi. Buna göre, La­gos oğlu Ptolemaios Mısır, Libya ve Ara­bia’­nın Mısır’la komşu kısımlarının idaresine; İs­kender tarafından aynı satraplı­ğı yönetmekle görevlendirilmiş olan Kleomenes ise, Ptolemai­os’un hyparkhos’u olarak tayin edil­di. Bu satraplığın yukarısındaki Suri­ye’nin idaresine Laome­don; Kilikia’nın idaresine Philotas ve Media’nınkine Pith­on getirilir­ken; Kardialı Eumenes ise, Kappadokia ve Paphla­gonia ile Sino­pe kolonisi ve bir Hellen kenti olan Tra­pezos’a kadar Pon­tos Eukseinos sahil şeridine tayin edildi. (6) Pamphylia, Lykia ve Büyük Phrygia’nın idaresine Antigonos; Karia’nın idaresine Asan­dros; Lydia’nınkine ise, Menandros atanırken; İskender’den valiliği Kalas adında birinin aldığı, daha sonra ise Demarkh­os’a devredildiği Hellespontos kıyısındaki Phrygia’nın idaresine ise Leon­natos geti­rildi. Asya’daki satraplıklar bu şekilde bölüştürül­dü. (7) Avrupa’da ise Trakya’nın, Khersonesos’un (Gelibolu) ida­resi ve Pontos Eukseinos’taki Salmydessos (Kırklareli) istika­me­tindeki denize kadar Trakya ile komşu bütün halklar Lysima­khos’a verildi. Illyrialılar, Triballialılar ve Ag­rianialılara kadar Trakya’nın ötesindeki yerler Makedonia’nın kendisi ve Kerau­nia Dağları’na kadar uzanan Epeiros ve bütün Hellenler Krate­ros ve Antipat­ros’a tahsis edildi. (8) Paylaşım bu şekildeydi. Bir­çok bölge ise dağıtılmadan, İs­kender tara­fından atanılmış otok­ton yö­neticilerin idaresi al­tında kaldı. (9) Bu esnada Roksane hamiledir ve doğurur. Çoğunluk çocuğu kral ilan etti. İskender’­in ölümün­den sonra her yer karga­şay­la doldu. Leosthenes’in strategosluk yaptığı Atinalılarla diğer Hellenlere karşı Antipat­ros savaşır: İlkin yenilip çetin bir kuşatma altına alındık­tan sonra muvaffak olur. Ancak Antipatros’a yardım edermiş gibi görünen Leonnatos savaş meydanında düşer.

(10) Lysimakhos ise, Trakyalı Seu­thes’le satraplığı (arkhe) üze­rine cesurca –çünkü az kişiyle bir­likte– sava­şıp, iyi bir ün ka­zanmasına rağmen, gene de mağlup oldu. (11) Per­dikkas, yönet­mek üzere atanmış olan Eumenes’e satraplı­ğı devretmediğinden, Kappa­dokia satrabı Ariarathes’­le harp eder. İki sa­vaşta zafer ka­zanıp Ariarathes’i tutuklayarak asar ve Eume­nes’e satraplı­ğını teslim eder. (12) Krateros ise, Hellenlere karşı Anti­patros’la ittifak kurarak onları yendikleri zaferin mimarı olmuştu. Bun­dan ötürü Krateros ve Antipatros’un onlara (Hellenlere) her ne emrettilerse, hepsi itiraz edilmeksizin yerine getirildi.

Beşinci kitabın sonuna kadar (olanlar) bunlardı.

{ALTINCI VE DOKUZUNCU KİTAPTAN}

FGrHist II B 156 F 9= Phot. Bib. 92. 69b.34-72a-b

(13) Altıncı kitapta Demosthenes ve Hypereides’in çevresinden Ma­rathonlu Aristonikos ve Phaleronlu Demetrios’un kardeşi Hi­meraios’un nasıl ilkin Aigina’ya kaçtıklarını anlatır: Onlar günlerini burada geçirdikleri sırada Atina’da halk güruhu, De­mades’in önergesiyle onları ölüme mahkum etti. Anti­patros da bu kararı hayata geçirdi. (14) Onların ölü­müne yardım eden Thurialı Arkhias’ın hayatını nasıl tam bir yoksulluk ve onursuz­luk için­de tüketerek öldüğünü; ayrıca kısa bir süre sonra, Ma­ke­donia’ya getiri­len De­mades’in, oğlunun kucağından alınıp kat­le­dil­mesinin ardından, Kas(s)an­dros tara­fından nasıl boğaz­latıl­dığını anlatır: Kas(s)andros bunun sebebi olarak da (De­ma­des’in) birbirlerine çürümüş ve eski bir iple bağlı olan Hellen­leri kurtarması için Perdikkas’a yazdığı bir mektupta Antipat­ros’la alay ederek kendi babasına küstahlık etmesini gösterir. (15) Bu suçlamayı Korinthoslu Deinarkhos yapmış; De­mades’in kendisi de rüşvet, ihanet ve her husustaki güvenilmezliğine layık bir bedel ödemiştir.

(16) Lakedaimonlu Thibron’un İskender henüz hayattayken on­un para­sını gasp eden ve Atina’ya kaçan Harpalos’u nasıl öldü­rüp para­dan geri­ye kalanları alarak ilkin Kydonia üzerinden Krete’ye (Girit) yelken açtı­ğını; oradan ise, takribi sayısı 6.000 olan askerle birlikte Kyrene’ye geçtiğini anlatır. Onu buraya Kyrene ve Barke’den sürgün­ edilenler çağırır. (17) Bazılarında başarılı olup bazılarını kaybettiği sayısız entrika ve çarpışmanın ardından kaçmayı başarabilse de sonunda Libyalı bazı çifte at koşu­mu ara­ba sürücü­leri tarafından yakalandı, Lagos’un oğlu Ptolemaios tarafından Kyre­nelilere yardım et­mesi için gönderi­len Makedonyalı Ophellas’un kent idaresine getirdiği Olynthi­oslu Epikydes’in huzuruna çıkarılmak üzere Teu­khei­ra’ya götü­rüldü. (18) Teu­khei­ralılar ise, Ophellas’ın izniyle Thib­ron’a iş­kence ettiler ve as­maları için onu Kyrene limanına gön­der­diler. (19) Kyrene civarında ça­tışmalar henüz devam ederken Pto­le­maios saldırıp ve bütün her şeyi yoluna koyup yeniden düzenle­dikten son­ra gemiyle geri döndü. (20) Perdikkas ise, Antigonos’a karşı bir komplo hazırlayıp onu mahke­meye verdi. Antigonos ise, entrikaya uğradığını bildiğinden buna kulak asmadı. Böylece her ikisi birbirleriyle düşmanlığa sürüklendiler. (21) Bu esnada Antipatros’un kızı Nikaia­’yı eş olarak Make­donia’­dan getiren Iollas ve Arkhias, Perdikkas’ın yanına vardılar. Ancak İsken­der’in annesi Olympias da evlendireceğine söz verdi­ği Kleopat­ra’yı ona gön­derdi. Kardialı Eumenes, Kleopatra’yla evlenme­sini tavsiye etti; kardeşi Alketas’ın görüşü ise Nikaia’dan yana ağır bastı; daha ziyade Nikaia ile evlenmesi görüşü baskın geldi. (22) Kısa bir süre sonra, Perdik­kas ve kar­deşi Alketas’in komp­losuyla tertiplenen Kynane’nin ölümü vuku buldu. Kynane’­nin babası (Bü­yük) İskender’in babası Philippos, anne­si ise Eury­di­ke idi. İsken­der’in As­ya’ya geçmeden önce öl­dür­düğü Amyntas’ın ise eşiydi. Amyn­tas Perdikkas’ın oğluydu; Perdikkas ise Phi­lip­pos’­un kardeşiydi. Böylece öldürülmüş olan Amy­ntas İsken­der’­in kuze­ni olmaktaydı.

(23) Kynane sonradan adı Eury­di­ke olarak değiştirilen kendi kı­zı Adea’yı, Arrhidaios’la evlendir­mek için getirdi; ancak Arrhi­daios bu evliliği daha sonra Kynane’nin öldürülmesi üzerine Ma­kedonia’da çıkan ve alevlenerek ciddi bir boyuta ulaşan isyanı son­landırmak amacıyla Perdikkas’ın ısrarıyla yaptı. (24) Antigo­nos ise, Makedonia’ya Antipatros ve Krateros’un yanına kaçtı, Perdik­kas’ın kendisi­ne karşı düzenlediği komployu ve bu ent­ri­ka girişimin kendisiyle birlikte bütün herkesi hedef aldı­ğını an­lattı. Kyna­ne’nin ölü­mü hakkında bunu trajik bir hale sokarak ma­lumat ver­di. Böylelik­le onları Perdikkas’a karşı savaş açmaya ikna etti. (25) İskender’in naaşının koruyucusu Arrhidaios ise Perdik­kas’ın kararının aksine Babil’den bedeni­ni alıp Damaskos (Şam) üzerinden ilerleyerek La­gos oğlu Ptolemaios’un yanına geldi. Yolda Perdikkas’ın yakın akrabası olan Polemon’un tüm en­gellemelerine rağmen, kendi kararını gerçekleştirebildi. (26) Nikaia’yı göndermeye, onun yerine Kleopatrala evlenmeye Per­dik­kas tarafından karar verilmiş olduğu için, bu esnada Eume­nes, Perdikkas’tan hediyeleri Sardeis’e, Kleo­patra’ya götürdü. Bu be­yan edilince –Lydia satrabı Men­and­ros, Antigonas’a bil­dir­mişti– ve onun vasıtasıyla Antipatros ve Krateros’un çevresin­de­kilere duyurulunca, bilhassa Perdikkas aleyhindeki bu hususlar onlar için savaş sebebi oldu. Anti­patros ve Krateros boğa­zın mu­ha­fızlarını elçiler aracılı­ğıyla ken­di saflarına kazana­rak Kherso­nesos’tan (Gelibolu) Hellespontos’a geçerler. Perdikkas’ın komu­tası altında bulunan Eumenes’e ve Neoptolemos’a elçi­ler gönde­rir­ler. Neoptolemos ikna olurken Eu­menes ise razı olmaz. (27) Neoptolemos, Eumenes’in şüphesini çeker, aralarında savaş pat­lak verir. Eumenes kesin bir zafer kazanır. Neopto­lemos ise, az sayıda kişiyle Antipatros ve Krateros’un yanı­na kaçar, onları Krateros’un Eumenes’e karşı kendisiyle ittifak kurması için ikna eder; her ikisi Eumenes’le sava­şırlar.

Eumenes (elinden gelen) her şeyi yaparak, kendi safındakiler ününe kapılıp Krateros’­un tarafına geçmesinler ya da yanında kalsalar bile cesaretleri kırı­labilir diye, Krateros’un Neoptole­mos’la birlikte kendisine karşı savaştı­ğını gizler. Taktikleri başa­rılı olur ve savaşta üstün gelir. Savaşlarda cesaretini ispatlamış, tam bir asker olmasına rağmen Neoptolemos (sadece) yazman ol­an Eu­menes’in hünerleriyle can verirken; Krateros ise aslında kimliği kolayca tanınacak şekilde hiç bir tehlikeden kendini esir­gemeden düşman hatlarına saldı­rırken, üstelik de miğferini ba­şın­dan çıkarmış olmasına rağmen, kim olduğu anlaşılmadan bir­kaç Paphlagonialı tarafın­dan öldü­rülür. Ancak hayatta kalan pi­yade birliği savaş meydanını terk edip, cesaretini toplamak için büyük çaba harcayan Antipat­ros’un yanına gelirler. (28) Per­dikkas, Ptolemaios’la savaşmak üzere kralları da yanına alıp or­dusuyla birlikte Damas­kos’tan Mısır’a gelir. Ptole­maios aleyhin­de suçlamada bulunup beriki bu suçlamaları kalabalık huzurun­da çürütünce, hak­sız yere ithamda bulunmuş gözüktüğü için bü­yük çoğunluğun gönülsüz olmasına rağmen savaşa girişir. Per­dik­kas iki kez bozguna uğradıktan sonra sadece Ptolemai­os’un safına geçmek isteyenlere oldukça sert bir tutum takınmakla kal­mayıp; aynı zamanda ordusunda bir ko­mu­tanın olması gerekti­ğinden çok daha küstahça davrandığından süvariler arasındaki kendi yakın adamları tarafından onlara karşı tek başına müca­dele ederken öl­dürülür. (29) Ptolemaios ise, Perdikkas’ın ölümü­nün ardından armağanlarla ve diğer hizmetlerle tevec­cüh­le­rini kazandıktan sonra kralların yanına Nil’e geçer. Sadece onların de­ğil, Make­donialılar arasında en yetkili kişilerin yanına da uğ­rar. Kendisi ayrıca Perdikkas’ın Makedonialılardan kaynaklı bir tehlike­nin halen daha söz konusu olduğu dostlarına da açık bir tavırla taziyelerini sunar, her şekilde bu korkuları gidermeye gay­ret gösterir; onlar nezdinde bu andan itibaren her daim hür­metle anılır. (30) Synedrion toplanınca Perdikkas’ın yerine şimdilik Pithon ve Arrhidaios bütün orduların komutanı olarak atandılar. Eume­nes ve Alkestas’ın mahiyetindeki yaklaşık elli kişi daha ziyade Makedonialıların iç savaşları esnasında Krateros’un öldürülme­sinde en suçlu kişiler bulundular. Antigonos ve Antipatros Kyp­ros’tan kralların yanına olabildi­ğince hızlı gelmeleri için geri çağ­rıldılar.

(31) Onlar henüz gelmeden Eurydike, Pithon ve Arr­hi­daios’un kendisine danışmaksı­zın her­hangi bir şey yapmamala­rını istedi. İlkin buna itiraz etmediler; ama daha sonra Antigonos ve Antipatros gelene kadar bütün meselelerle kendilerinin ilgi­le­neceklerini ve onun kamu işleri­ne müdaha­le etmemesini söyle­diler. (32) Antigonos ve Antipatros gelince yetki Antipat­ros’a geçer. Ordu İskender tarafından sefere katılmaları karşılığında kendilerine söz verilen ücretleri talep eder. Bunun üzerine An­tipatros elinde halihazırda onlara verebileceği somut hiçbir şey olmadığını; ama kraliyet hazinesi veya para bulunabilecek başka neresi varsa her yeri araştırarak sonunda kendisini bir daha suçla­mayacakları şekilde mümkün olan her yola başvuracağı yanıtını verir. Ordu bunları hoşnutsuz bir şekilde dinler. (33) Eurydike ordudaki huzursuzluğa Antipatros’a aleyhindeki suçlamalara katkıda bulununca ayaklanma çıkar. Eurydike, yaz­man Asklepi­odoros’un ko­nuşmasına yardım etmesiyle, ona karşı halk önünde konuşur, ayrıca Attalos da. Anti­patros’un ricasıyla onun adına kalabalık önünde Antigo­nos ve Seleukos’un konuşmaları üze­rine Anti­patros ölümden kıl payı kurtulur. Bundan ötürü her ikisi de tehlikeyle bu­run bu­runaydılar. Anti­patros ölümden kur­tulunca kendi ordu­ga­hına çekilir. Antipatros’un çağırısıyla sü­vari komutanları yanına gelirler, isyanın güçlükle bas­tırılmasının ardından Antipatros’u, önceki gibi yine başkomutan seçerler. (34) Antipatros Asya’yı bir kısmı­nı önceki dağılımını teyit ede­rek; bir kısmını ise şartların ge­rek­tirdiği öl­çüde yeniden taksim ederek bölüş­türür. Mısır, Libya ve onun ötesinde ül­kelerin birçoğu ile batıya doğru mızrakla kazanılan yer­lerin bütü­nü, Ptolemaios’un olur; Mityle­neli Laomedon’a Sy­ria bırakıl­ır; Philoksenos ise, daha önce­ de idaresini elinde bulundurduğu Kilikia’ya atanır. (35) Yukarı sat­raplıklardan iki ırmak arasındaki bölgeyle (Mesopotamia) Ar­bela’yı kralın karde­şi Am­phima­khos’a pay eder, Seleukos’a ise Babil’i isnat eder. Perdik­kas’a ilk saldıran Make­donia gümüş kal­kanlılar birliğinin komu­tanı Antigenes’e bütün Susiana’yı yö­net­me­si için verir. Peukas­tas’a Persis’i tasdik eder; Tlepole­mos’a Karmania’yı; Pithon’a Kaspia Kapıları’na kadar Media’yı; Philip­pos’a ise Parthia teritoryumunu taksim eder.

(36) Stasan­dros’u Areioi ve Drangenoi’nın ülkesinin; Soloilu Stasanor’u Baktria ve Sogdia­na’nın; Sibyrtios’u Arakhosia’nın hegemon’u kılar; Parapamisos’u Roksane’nin babası Oksyartes’e; Hindis­tan’ın Parapamisos’la komşu kısmını Agenor’un oğlu Pithon’a; komşu satrap­lıklardan Indos Irmağı’nın kenarında olanıyla Hin­distan kentlerinin en büyüğü Patala’yı kral Poros’a; Hydaspes Ir­mağı kenarındaki bölgeyi ise bir diğer Hintli Taksiles’e verir. Çünkü yönetimi onlara İskender tarafından verildiği ve yeterin­ce de güçlü bir birliğe sahip olduklarından onları buradan çıkar­mak kolay değildi. (37) Tauros Dağı’ndan kuzeye uzanan ülke­lerden Kappado­kia’ya Nikanor’u; Büyük Phry­gia, Lykaonia, Pamphylia ve Ly­kia’ya da önceden olduğu gibi, Antigonos’u ta­yin eder. Asan­d­ros’a Karia’yı taksim ederken; Lydia Kleitos’a; Hellespontos kenarındaki Phrygia Arrhidaios’a verilir. (38) Ha­zi­ne­nin Susa’dan geti­ril­mesi işiyle yanına isyanda büyük rol oy­namış 3.000 Makedon­ialıyı vererek Antigenes’i görevlendirir. Kralın koruma­ları olarak Agathokles oğlu Autolykos’u, İsken­der’in oğlu, Peukestas’ın ise kardeşi olan Amyntas’ı, Ptolemaios oğlu Ptolemaios’u, Polysperkhon oğlu İskender’i atarken; kendi oğlu Kas(s)andros’u süvari birliğinin khiliarkhes’i; Antigonos’u ise önce­den Perdikkas’ın emri altında bulunmuş ol­an birliğin komutanı olarak ilan eder. Ayrıca onu kralları koru­mak ve onlara hizmet etmekle görevlendirmenin yanı sıra son de­rece istekli olması üzerine Antigonos’a devam eden savaştan dolayı Eumenes’e karşı olan savaşı tamamlama görevini verir. Antipatros’un kendisi de bütün bunlardan dolayı herkes tara­fın­dan oldukça methedilerek eve geri döner.

Dokuzuncu kitap burada son bulur.

{ONUNCU KİTAPTAN}

FGrHist II B 156 F 11=Phot. Bib. 92.72a-73a

(39) Onuncu kitabı ise, Perdikkas’ın sonunu ve Makedon­ialılar tarafından oy birli­ğiyle düşman ilan edildiğini öğre­nin­ce Eume­nes’in nasıl savaş hazırlığına başladığına ayırır. Perdikkas’ın kar­deşi bundan dolayı kaçar. Antipatros’a karşı isyanın elebaşların­dan biri olan Attalos da kaçarak öteki sürgünlerle birleşir. At­talos tarafından 10.000 piyade ve 8.000 süvari toplanır. At­talos ve beraberindekiler Knidos’a, Kaunos’a ve Rhodos’a saldır­ma te­şebbüsünde bulundukları esnada Demaratos’un nauarkhosluk (amiral) yaptığı Rhodoslular tarafından ağır bir şekilde geri püs­kürtülürler. (40) Ayrıca Antipatros Sardeis’e varınca Eume­nes’in onunla göğüs göğüse savaşmak üzere olduğunu; ama İsken­der’in kız kardeşi Kleopatra’nın onları savaşa sokan bizzat ken­disi olduğu için Make­donialı­lar arasında düşmanlığına maruz kalmamak için, Eu­menes’e Sardeis’ten geri çekilmesini nasıl salık verdiğini ve onu ikna ettiğini anlatır. Ancak bu Antipatros gel­diğinde onu Eumenes ve Perdik­kas’la dostluğundan dolayı eleştirmesini engellemeye yetmedi. Kleopatra ise, bu suçlamalar karşısında kendini bir kadından beklenmeyecek kadar iyi sa­vundu ve Antipatros’a pek çok ithamlarda bulundu; sonunda birbirlerin­den dostça ayrıldılar. (41) Eumenes hakimiyeti altında olmayan komşu bölgelere ani baskınlar düzenleyip birçok ganimet ve para birik­tirerek ordu­sunu zenginleştirdi. Birliklerini birleştirmek ve ortak düşman­lar­la birlikte savaş­mayı talep etmek için Alkestas ve maiyetin­de­kilere elçiler gönderdi. Onlar ise, müzakere esnasında farklı fikirler ortaya atılınca sonunda bu öneriye ikna olmadılar. (42) Antipat­ros, Eumenes’le savaşmaya şimdilik cesaret edemediği için, Attalos ve Alketas’a karşı savaşmak için Asandros’u gönde­rir. Sonucu belirsiz bir savaş olmasına rağmen, Asandros yenilir. (43) Kas(s)andros, Antigonos’la münakaşa eder, babası Anti­pat­ros’un araya girmesiyle Kas(s)an­dros, Antigonos’a karşı itaatsiz­li­ğine son verir. Bununla birlikte Kas(s)andros, Phrygia civarın­da baba­sıyla bulu­şunca krallardan ayrılmayacağına ve Antigo­nos’a kuşku duyma­yacağına dair onu (babasını) ikna eder. Beriki de al­çak­ gönül­lülüğü, ayrıca nezaketi ve erde­miyle kendi üzerin­deki şüpheyi mümkün olduğu kadar ortadan kaldırdı. Antigo­nos’a güveni tazelenen Anti­patros, Eume­nes’e karşı daha kolay savaşması için kendisiyle birlikte Asya’ya geçmiş olan 8.500 kişilik Makedonia piya­de birliğini; muhafız/arkadaş­lar birliğinden (he­tairoi) aynı sayıda süvariyi ve elindekilerin yarısı kadar 70 fili ona devreder.

(44) Antigonos savaşa tutuşur, Antipatros ise kral­ları ve geriye kalan birliği alarak Makedonia’­ya geçmek için yola koyulur. Ücretlerini talep eden ordu tekrar ayaklanır. An­tipatros ise, Abydos’a (Nara) vardıklarında parayı temin edece­ğine ve her şey yolunda giderse bütün primi, yok gitmezse bü­yük bir kısmını ödeyeceğine söz verir. (45) Onları bu umutlara saldıktan sonra geriye kalan yolu sorunsuz bir şekilde alarak Aby­dos’a varır. Onları kurnazlıkla aldatıp gece vakti krallarla birlikte Lysimakhos’un yanına Hellespontos’a ge­çer. Ertesi gün ise, para talebi hususunda şimdilik sessiz kalarak onlar da kar­şıya geçerler.

Onuncu kitap burada son bulur.