LIBRI
Epigrafi, Çeviri ve Eleştiri Dergisi
  • tr
  • en
  • Ana Sayfa
  • Dergi Hakkında
  • Son Sayı
  • Arşiv
  • Yayın Etiği
  • Yayın Gönderme
  • Yazım İlkeleri
  • Yayın Süreci
  • İletişim
Anasayfa » 2021 » Eski Çağ’da Lahitler

Eski Çağ’da Lahitler

Eski Çağ’da Lahitler

S. M. Z. HASDAĞLI

ISBN: 9786059680578
Sayfa: 82
Baskı Yılı: 2019
Baskı Yeri: İstanbul
Yayınevi: Türk Eskiçağ Bilimler Enstitüsü Yayınları

LIBRI VII (2021) 47-48
Geliş Tarihi: 27.01.2021 | Kabul Tarihi: 17.02.2021
Elektronik Yayın Tarihi: 01.03.2021
Telif Hakkı © Libri Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi, 2021

pdf PDF indir

references PDF görüntüle

info Atıf Düzeni

S. M. Z. HASDAĞLI, Eski Çağ’da Lahitler. İstanbul 2019. Türk Eskiçağ Bilimler Enstitüsü Yayınları, 82 sayfa (Bibliyografya ve 92 resim ile birlikte). ISBN: 9786059680578

 

Yazar Melike Zeren Hasdağlı’nın bu eserinin araştırma süreci, Uşak Üniversitesi, BAP Koordinasyon Biriminin 2016/SOSB008 numaralı projesine istinaden yapılmıştır. Kitap, insanoğlunun en eski za­manlarından beri ölümden sonra yeniden dirilme inancının temelini oluşturan, ölüm ve öte dünya inancına ait konulara değinmekle birlikte, Eskiçağ ölü gömme biçimlerinin en yaygın ve önemlile­rinden olan lahitler hakkında bilgi vermektedir. Bu çalışmada lahit kullanımının başlangıcından, Geç Antikçağ’a kadar olan süreçte, bölgelere ve zamana göre değişiklik gösteren lahit biçimleri ve bezeme özellikleri kısaca tanıtılmaktadır.  Kitap, İçindekiler (IV), Önsöz (V), Giriş (1-2), Lahit Mezar Geleneğinin Uygulandığı Bölgeler ve Lahitler (3), Mısır (3-7), Girit (7-10), Mezopotamya (10-14), Anadolu (14-37), Kıta Yunanistan ve Kykladlar (37-40), Etruria ve Magna Graecia (40-50), Kuzey Afrika ve Levant (50-65), Thrakia ve Makedonia (65-70), Karadeniz (70-73), Kaynakça (73-81) bö­lümlerinden oluşmaktadır.

Lahit Mezar Geleneğinin Uygulandığı Bölgeler ve Lahitler (3) kısmında Mısır, Girit, Mezopo­tamya, Anadolu, Kıta Yunanistan ve Kykladlar, Etruria ve Magna Graecia, Kuzey Afrika ve Levant, Thrakia ve Makedonia, Karadeniz, lahitllerine dair tarihsel süreç içerisinde malzeme, mimari, be­zemesine ve ritüeline dair bilgiler verilmiştir.

Mısır (3-7) bölümünde kronolojik gelişim takip edilmiş, krallar ve sülaleler dönemi içinde ba­rındırdığı tipolojiler baz alınarak incelenmiştir. Bu döneme dair incelenen lahitlerde, kil, ağaç, ba­zalt, granit, alabaster, kuvarts, metal malzemelerin kullanımına dair bilgiler verilmiş, mimari olarak sandık ve anthropomorphik biçimli lahitler, üzerlerindeki bezeme unsurları ve içerdiği ritüel an­lamlarıyla anlatılmıştır.

Girit (7-10) bölümünde ise, Erken, Orta, Geç Minos dönemlerine dair bilgiler verilmiş, Girit’in özgün lahitleri olarak larnakslar üzerinden malzeme, kullanım detayları, bezeme süreci gelişimi, MÖ 2000 yıllarından yaklaşık olarak MÖ 980 sonrasına kadar değerlendirilmiş, mezar gelenekleri­nin değişimine dikkat çekilerek larnaksların dönemsel artış ve azalışları vurgulanmıştır.

Mezopotamya (10-14) kısmında yoğun kültürel etkileşimin sonucu olarak, tipolojideki çeşitlilik detaylı bir sınıflandırma ile aktarılmıştır. Bu bölgede ve aynı zaman diliminde birlikte kullanılan larnaks ve lahitler incelenmiş, Asur ve Babil mezar örnekleri malzeme ve plan olarak karşılaştırılıp, çizimlerle desteklenip, statü ve uygulanan mezar ritüeline göre yorumlanmıştır.

Anadolu (14-37) bölümünde ise Anadolu’daki lahit kullanım geçmişi, bu coğrafyanın barındır­dığı çok uluslu yapıyla birlikte incelenmiş, bölgesel farklılıklar gösterdiği için tipolojinin yanı sıra, bölgeler ve kültürler üzerinden sınıflandırılmıştır. Doğuda Urartu kaya mezarları ve lahitleri; Batıda Klazomenai, Sardis, Lydia, Pergamon, Ephesos, Karia, Lykia; Ota Anadolu’da ise Frig kaya mezarları ve tümülüslerden çıkarılan mezar ve lahitler malzeme, plan ve bezeme unsurlarıyla incelenmiş, kendi içlerinde tipolojilere ayrılarak karşılaştırılmıştır. Lahit üzerlerindeki bezeme unsurlarında dö­nemin ruhunu yansıtan konular ile lahitlere uygulanan ritüeller bölgesel olarak karşılaştırılıp, kro­nolojik değerlendirilmiştir.

Kıta Yunanistan ve Kykladlar (37-40) bölümünde ise Miken bağlantılarına değiniliyor, en erken MÖ 900 tarihli lahit örneklerinden başlayarak, mimari, malzeme ve süsleme gelişimi inceleniyor. Arkaik Dönem, Klasik Dönem ve Hellenistik Dönem yapılarının karşılaştırılması bölgesel farklılıklar da göz önüne alınarak Kerameikos, Makesalia, Eretria, Thessalia, Attika, Akarnania, Aigina örnek­leri üzerinden değerlendiriliyor. Özellikle iç kısımlarında estetik anlayışa dikkat çekilirken, fresko stuko kaplı, yüksek kabartmalı lahit tekneleri ile kırma çatılı lahit kapakları Hellen sosyal yaşantısı­nın ve mimarisinin lahitlerdeki yansıması olarak nitelendiriliyor.

Etruria ve Magna Graecia (40-50) bölümünde Etrüsk mezarlarının, Mısır mezarları ile olan benzerliğine dikkat çekilirken gelişmiş Etrüsk lahit tiplerinin de Hellen Uygarlığı tarafından sürdü­rülmesi geleneksel bir aktarım olarak yansıtılıyor. Ölü evi geleneğinin devamı olarak lahit ve kline ilişkisine yer verilirken, inhumasyon ve kremasyon geleneklerine bağlı olarak gelişen lahit tipleri açıklanıyor. Etrüsk sanatında Anthropomorfik olarak nitelendirilen lahit kapaklarının üzerindeki heykel ve büstler hakkındaki aktarımlar, sosyal sınıflandırma, yaşam kültürü ve mimari tarzlar hak­kındaki oluşumlar hakkında bilgiler veriliyor. Geçmişi MÖ VII. yüzyıla dayanan Etrüsk lahit gelene­ğinin MÖ III. yüzyıla değin Hellen Uygarlığı’nca uzantısına dair Tarentum, Matapontum, Rhegion, Aleksandria, Sicilya, Palermo, Kartaca’da bulunan örnekler üzerinden analitik olarak değerlen­dirme yapılmıştır.

Kuzey Afrika ve Levant (50-65) bölümünde Byblos’taki MÖ 2000 yıllarına ait kral mezarları üzerinden kullanılan lahitler, üzerlerindeki boyalı bezemeler ve Fenike alfabesine ait yazıtlar ince­lenmiş, Mısır ve Yakındoğu sanatı ile ilişkilerine dikkat çekilerek, Fenike lahitlerinde görülen anth­ropomorphik uygulamanın Mısır ile etkileşimi üzerinde durulmuş, Akdeniz çanağındaki Sidon, Byb­los, Fenike, Mısır, Tyros, Gaza, Paros, Soloi, Kıbrıs, Malta, Sicilya, Gardes, Kartaca’da bulunan la­hitlerin birbirleriyle etkileşiminin yanı sıra, lahit üzerlerindeki betimlemelerden dönemlerinin ta­rihî ve sosyal olayların  lahit mimari yansımaları olarak  aktarılmıştır.

Thrakia ve Makedonia (65-70) bölümünde eski gömü şekilleri hakkında bilgiler verilip, bu yön­temler ile birlikte lahit mezarların kullanımları anlatılmaktadır. Thrakia’da bulunan tümülüslerden çıkarılan lahitler bölgesel olarak incelenmiştir. Makenonia’da bulunan lahitlerdeki kronolojik mi­mari gelişim ve değişimler, toplumdaki sosyal tabaka nezdinde değerlendirilmiş, kral mezarları hakkında bilgiler verilmiştir.

Karadeniz (70-73) bölümünde ise arkaik dönemlerden başlayarak gelişen lahit mezar gelenek­leri ve kurganlarla olan ilişkileri aktarılıp bölgedeki kurganlardan çıkan lahitler ve gömü buluntuları hakkında detaylı bilgiler aktarılmıştır.

Sonuç olarak yazar, akademik bir araştırma olarak hazırladığı eserini yalın bir dil ile, zamansal çerçeve içinde konuyu dağıtmadan kısa ve öz biçimde ilgili okuyucusuna sunmuştur. Verdiği bilgi­leri çizim ve fotoğraflar ile desteklemesi konu hakkında hiç bilgisi olmayanların bile rahatça anlayıp kavrayabilmesine olanak sağlayacak niteliktedir.

 

Akdeniz Üniversitesi
Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü

Naciye Küçük (MA.)
nyesilada@gmail.com

  • Atıf Düzeni
  • Direkt Link
M. Karakurt, “Zaman Felsefesinin Kısa Tarihi”. Yazar: A. Bardon, Libri VII (2021) 47-48

Kalıcı bağlantı adresi: http://www.libridergi.org/2021/lbr-0294

4 Mart 2021 Tolga Karahan
← Zaman Felsefesinin Kısa Tarihi
Hellenistik Devir Heykeltraşlığı III: Yüksek Hellenis­tik →

eISSN: 2458-7826

Yayın Gönderme

Çalışmalarınızı Editöryal Prensiplere ve Yazım İlkelerine göre düzenledikten sonra,  libri@akdeniz.edu.tr
adresine gönderebilirsiniz.

SCImago Journal & Country Rank

eISSN: 2458-7826

    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb
    PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb PhaseKapakWeb

    SAYI I (2015)

    SAYI II (2016)

    SAYI III (2017)

    SAYI IV (2018)

    Search for Publication

    En çok okunanlar

    • Divan Edebiyatı Estetiği
      Divan Edebiyatı Estetiği
    • The Huns, Rome and the Birth of Europe
      The Huns, Rome and the Birth of Eur...
    • Moğol Dönemi İran’ında Kadın
      Moğol Dönemi İran’ında Kadın
    • Strabon, Geographika: XVII. Kitap
      Strabon, Geographika: XVII. Kitap
    • Orta Çağ’da Venedik, Papalık ve Türkler 1243-1353
      Orta Çağ’da Venedik, Papalık ve Tür...
    • The Ancient Mariners: Seafarers and Sea Fighters of the Mediterranean in Ancient Times
      The Ancient Mariners: Seafarers and...
    • Memnon, Herakleia Pontike Tarihi
      Memnon, Herakleia Pontike Tarihi
    • Anadolu’nun Gözyaşları: Yurtdışına Götürülmüş Tarihi Eserlerimiz
      Anadolu’nun Gözyaşları: Yurtdışına ...
    • Medieval And Renaissance Famagusta Studies In Architecture, Art And History
      Medieval And Renaissance Famagusta ...
    • Anadolu’da Roma Eyaletleri: Augustus Dönemi
      Anadolu’da Roma Eyaletleri: Augustu...
    • Ortaçağ’da İslam Mutfağı
      Ortaçağ’da İslam Mutfağı
    • PLUTARKHOS, Agesilaos & Pompeius: Giriş, Değerlendirme ve Açıklayıcı Notlar
      PLUTARKHOS, Agesilaos & Pompei...
    • Dirty Wars: The World is a Battlefield
      Dirty Wars: The World is a Battlefi...
    • Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sporu
      Gladyatörler: Tarihin En Ölümcül Sp...
    • Sualtı Arkeolojisindeki Tarihsel Partikülarizme [Tek Tarafçılığa] Yönelik Bir İtiraz
      Sualtı Arkeolojisindeki Tarihsel Pa...

    PhaseKapakWeb

    eISSN: 2149-7826

    Destekleyenler

    Libri

    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim

    Creative Commons Lisansı
    Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

    Popüler Yayınlar

    • Rome Versus Carthage: The War at...
    • Lykopolisli Ozan Kolluthos, Hell...
    • Jül Sezar
    • Selçuklu Sarayları ve Köşkleri
    • Derinlerdeki Portreler – P...
    • In Pursuit of Excellence: Works ...
    • Plutarkhos, Moralia: Kıskançlık ...

    Son Çıkan Yayınlar

    • Feriale Duranum: XX. Palmyrenorum Cohors’unun Takvimi 28 Nisan 2023
    • A Newly Discovered Two Tomb Inscriptions from Eskişehir / Dorylaion and a Corrigendum 9 Mart 2023
    • Zwei neue Inschriften aus Dorylaion 7 Mart 2023
    • Two New Epitaphs from Termessos 30 Aralık 2022
    • The Physicians of Nikaia (Bithynia) in Light of the Inscriptions 30 Aralık 2022
    • New Inscriptions Found During the Survey in Melli (Kocaaliler) 28 Aralık 2022
    • New Funerary Inscriptions from the Eastern Necropolis of Knidos 26 Aralık 2022

    Yayın Arama

    Arşiv

    Flag Counter
    • Ana Sayfa
    • Dergi Hakkında
    • Son Sayı
    • Arşiv
    • Yayın Etiği
    • Yayın Gönderme
    • Yazım İlkeleri
    • Yayın Süreci
    • İletişim
    Copyright © 2015 www.libridergi.org
    • Türkçe